Rynek czeka na rozstrzygnięcie
Polska stoi u progu kluczowych wyborów prezydenckich, których pierwsza tura odbędzie się 18 maja 2025 roku. Wybory te mają istotne znaczenie nie tylko polityczne, ale i gospodarcze. Dotychczas złoty pozostawał odporny na polityczną retorykę kampanii, reagując głównie na zmiany oczekiwań dotyczących stóp procentowych. Jednak pierwsza tura wyborów może przynieść ważne rezultaty, które mogą zadecydować o przyszłości polityki w Polsce, co może mieć kluczowe znaczenie dla zagranicznych inwestorów.
Scenariusze wyborcze a reakcja złotego
Bazowy scenariusz zakłada, że zgodnie z sondażami, faworyt wyborów prezydenckich – prezydent Warszawy Rafał Trzaskowski (koalicja rządząca) – nie uzyska ponad 50% głosów i zmierzy się w drugiej turze z kandydatem prawicy Karolem Nawrockim (Prawo i Sprawiedliwość). Zwycięstwo Trzaskowskiego może być postrzegane pozytywnie przez rynek, gdyż pozwoliłoby rządowi Donalda Tuska na realizację reform i odblokowanie funduszy unijnych, co mogłoby przynieść umiarkowane umocnienie złotego.
Zacznij inwestować już dziś, dzięki wielokrotnie nagradzanej platformie
Otwórz konto Pobierz aplikację mobilną Pobierz aplikację mobilnąZ kolei niespodzianka – słabszy wynik Trzaskowskiego lub wygrana Nawrockiego – mogłaby wywołać presję na złotego, zwiększyć premię za ryzyko polityczne i wywołać reakcję ze strony rynku stóp procentowych. W takim scenariuszu możliwe jest osłabienie waluty i wzrost rentowności obligacji.
Warto podkreślić, że ostateczny wpływ wyborów będzie zależał także od tego, jak elektoraty przegranych kandydatów zagłosują w drugiej turze. Jeśli różnica pomiędzy blokiem koalicji rządzącej a opozycją utrzyma się na poziomie ok. 6 punktów procentowych (44% do 38% według sondaży), złoty powinien zachować względną stabilność względem euro.
Jak złoty reagował w przeszłości?
Zachowanie złotego w dłuższym terminie jest oczywiście zależne od takich czynników jak polityka monetarna, działania rządu, czy przede wszystkim globalne nastroje. Badając jednak wpływ zachowania złotego po większości wyborów w Polsce w ostatnich 30 latach, nie możemy zaobserwować żadnej dużej zależności. Złoty raczej tracił niż umacniał się po wyborach, ale było to związane przede wszystkim z globalnymi czynnikami.
Zachowanie złotego 10 dni przed wyborami oraz 25 dni po pierwszej turze. Warto pamiętać, że po 10 sesji po pierwszej turze mamy wyniki drugiej tury. Źródło: Bloomberg Finance LP, XTB
Jeśli pierwszy wykres wydawał się być skomplikowany, warto zwrócić uwagę na wykres pokazujący zmiany w 1 dniu po wyborach, tydzień po wyborach oraz 1 miesiąc po wyborach. W większości przypadków złoty tracił. W przypadku 2020 roku warto zauważyć, że ożywienie złotego było związane z mocną przeceną z pierwszej fazy pandemii. Źródło: Bloomberg Finance LP, XTB
Jak polska giełda może reagować na wyniki wyborów?
Polska giełda, a zwłaszcza indeks WIG20, notuje w 2025 roku jedne z najlepszych wyników na świecie (jest to zwrot na poziomie niemal 30% w tym roku). Głównym motorem są oczekiwania na cięcia stóp procentowych przez NBP, silny popyt wewnętrzny oraz napływ zagranicznego kapitału – udział inwestorów zagranicznych w obrotach GPW sięga 65%, najwięcej od czterech lat.
WIG20 jest jednak wrażliwy na polityczne turbulencje. Spółki Skarbu Państwa, które dominują w indeksie, są szczególnie narażone na zmiany zarządów i strategii w przypadku zmiany układu sił politycznych. Historycznie, wybory prezydenckie wywołują krótkoterminową podwyższoną zmienność – badania wskazują na tendencję do spadków indeksu w ciągu pięciu dni po głosowaniu, zwłaszcza przy niepewnym wyniku.
Warto zwrócić uwagę na wygraną Andrzeja Dudy w pierwszej turze w 2020 roku. Wtedy WIG20 odrabiał straty po pierwszym uderzeniu pandemii oraz wygrana Dudy była postrzegana jako kontynuację władzy partii rządzącej, czyli Prawa i Sprawiedliwości.
Jeśli Trzaskowski utrzyma przewagę, a scenariusz polityczny pozostanie przewidywalny, WIG20 wciąż stanowić okazję dla zagranicznych inwestorów, biorąc pod uwagę wciąż zachęcające wyceny. Warto jednak podkreślić, że w dużej mierze na giełdę działają czynniki globalne, takie jak niepewność celna czy niepewność dotycząca wojny. Jeśli te czynniki zostaną rozwiązane pozytywnie, WIG20 ma w sobie sporo dalszego potencjału wzrostowego. Z drugiej strony, eskalacja wojny handlowej lub wojny na Ukrainie może wpłynąć negatywnie na indeks, biorąc pod uwagę bardzo mocne wzrosty od początku tego roku.
Ewentualna wygrana opozycji lub zaskakujący wynik mogą potencjalnie wywołać korektę na giełdzie i odpływ części zagranicznego kapitału.
Czynniki makroekonomiczne i polityczne
- Polityka pieniężna: NBP jest na ścieżce łagodzenia polityki (prognozowane cięcie stóp o 25 pb w lipcu, możliwe dalsze cięcia do 50-75 pb do końca roku), co sprzyja giełdzie, ale przy niespodziewanych turbulencjach politycznych może osłabić złotego.
- Finanse publiczne: Wysoki deficyt i rosnący dług zwiększają wrażliwość na odpływ kapitału w razie wzrostu niepewności politycznej. Sam NBP wskazuje w swoich wypowiedziach, że polityka fiskalna również pozostaje niepewna, co powoduje na razie wstrzymanie się z deklaracją dalszych obniżek stóp procentowych.
- Geopolityka: Polska pozostaje kluczowym krajem NATO i UE, a wybory odbywają się w cieniu wojny na Ukrainie i ryzyka ingerencji Rosji. Każda eskalacja może wpływać na kurs złotego i nastroje na GPW.
Jak WIG20 reagował w przeszłości?
Jak widać w większości przypadków w pierwszych dniach indeks WIG20 tracił na wartości w pierwszych 5-10 dniach, choć sam pierwszy dzień był zazwyczaj pozytywny. Jeśli indeks tracił w początkowej fazie, to po drugiej turze zazwyczaj odrabiał straty lub się stabilizował.
Zachowanie indeksu WIG20 10 dni przed I turą wyborów i 25 dni po pierwszej turze wyborów. Źródło: Bloomberg Finance LP, XTB
Pierwsza sesja po wyborach zwykle przynosiła wzrosty, natomiast pierwszy tydzień zazwyczaj nie należał do najlepszych. Źródło: Bloomberg Finance LP, XTB
Podsumowanie
Wybory prezydenckie w 2025 roku mogą być katalizatorem dla złotego i indeksu WIG20, aczkolwiek dopiero w dłuższym terminie okaże się, czy wynik wyborów był pozytywny czy negatywny dla polskich aktywów. Jednocześnie jednak trzeba pamiętać o krajowych i globalnych innych czynnikach, które są kluczowe.
Scenariusz zgodny z sondażami i przewidywalność polityczna – sprzyja umiarkowanemu umocnieniu złotego i dalszym wzrostom na GPW. Niespodziewany wynik, wzrost napięć politycznych lub geopolitycznych może natomiast wywołać odpływ kapitału, osłabienie waluty i korektę na WIG20. Kluczowe sektory to spółki Skarbu Państwa, banki i firmy konsumenckie, najbardziej wrażliwe na zmiany polityczne i napływ środków unijnych.
Ta publikacja handlowa jest informacyjna i edukacyjna. Nie jest rekomendacją inwestycyjną ani informacją rekomendującą lub sugerującą strategię inwestycyjną. W materiale nie sugerujemy żadnej strategii inwestycyjnej ani nie świadczymy usługi doradztwa inwestycyjnego. Materiał nie uwzględnia indywidualnej sytuacji finansowej, potrzeb i celów inwestycyjnych klienta. Nie jest też ofertą sprzedaży ani subskrypcji. Nie jest zaproszeniem do nabycia, reklamą ani promocją jakichkolwiek instrumentów finansowych. Publikację handlową przygotowaliśmy starannie i obiektywnie. Przedstawiamy stan faktyczny znany autorom w chwili tworzenia dokumentu. Nie umieszczamy w nim żadnych elementów oceniających. Informacje i badania oparte na historycznych danych lub wynikach oraz prognozy nie stanowią pewnego wskaźnika na przyszłość. Nie odpowiadamy za Twoje działania lub zaniechania, zwłaszcza za to, że zdecydujesz się nabyć lub zbyć instrumenty finansowe na podstawie informacji z tej publikacji handlowej. Nie odpowiadamy też za szkody, które mogą wynikać z bezpośredniego czy też pośredniego wykorzystania tych informacji. Inwestowanie jest ryzykowne. Inwestuj odpowiedzialnie.
