Chiny - w poszukiwaniu straconego wzrostu 🔎 🇨🇳

W III kwartale 2024 roku Chiny znalazły się w centrum uwagi inwestorów za sprawą nadzwyczajnej zmiany polityki gospodarczej Partii Ludowej Chin. Zapowiedziane lub już wprowadzone pakiety stymulacyjne dla drugiej gospodarki świata odbiły się szerokich echem na giełdach, po tym jak lokalne indeksy i poszczególne spółki odnotowały imponujące wzrosty.

Chińską gospodarkę czeka jednak okres podwyższonej niepewności. Powrót Donalda Trumpa do Białego Domu oraz prawdopodobne objęcie pełnej przewagi w Kongresie przez Republikanów stanowią preludium zaostrzonej wojny handlowej między Chinami a USA. Analitycy zakładają, że kolejna kadencja Trumpa będzie wyjątkowo trudna do przewidzenia, podobnie jak skala protekcjonistycznego kursu jego polityki. 

Relacje między prezydentem-elektem a Xi Jinpingiem są na ten moment bardzo ambiwalentne, a ostatnie wymiany “uprzejmości” między liderami mają charakter gry pozorów. Klimat ekonomiczny Chin jest dużo mniej korzystny niż za czasów pierwszej kadencji Trumpa, a widmo 60-procentowych ceł na chiński eksport podgrzewa oczekiwania rynków wobec kolejnych pakietów stymulacyjnych, które załagodzą skutki wojny handlowej.

Czy można jednak oczekiwać, że po latach depresji na chińskim rynku Państwo Środka utrzyma kurs w stronę wyznaczonego poziomu wzrostu gospodarczego? Czy wprowadzone pakiety zmienią obraz chińskiego rynku i zainspirują powrót zagranicznego kapitału czy może jednak będą zachowawczą reakcją na nowe czynniki ryzyka?

Geneza chińskich problemów

Obecne problemy gospodarcze Chin (ryzyko stagnacji, zapaść na rynku nieruchomości oraz brak zachęt do dyskrecjonalnej konsumpcji) to pochodna polityki epidemiologicznej prowadzonej w okresie pandemii COVID-19. Rygor tzw. zero COVID policy, mający na celu drastyczne zahamowanie rozprzestrzeniania się wirusa, miał długotrwały (i wciąż widoczny) wpływ na wydatki chińskich konsumentów i przedsiębiorstw. Spowolnienie gospodarcze doprowadziło do presji deflacyjnej, tworząc tym samym cykl ograniczonych wydatków i inwestycji oraz ogólną stagnację chińskiej gospodarki. Niekorzystny klimat ekonomiczny doprowadził do spadku zaufania globalnego kapitału do Chin, a zbyt niska premia za ryzyko wspierała odpływ kapitału z Państwa Środka.

Co się zmieniło w III kwartale 2024 roku?

Pod koniec września chiński bank centralny zapowiedział wprowadzenie najbardziej zaawansowanego programu stymulacyjnego od czasu pandemii, obniżając koszty finansowania zewnętrznego w celu pobudzenia słabnącego rynku nieruchomości. Wsparcie obejmowało również pożyczki na masowy wykup własnych akcji przez spółki notowane na chińskiej giełdzie. Zastrzyk płynności wywindował krajowe akcje, zaś indeksy CSI 300 i hongkoński Hang Seng weszły w bycze trendy. Optymizm nie ominął również spółek z dużą ekspozycją na chiński rynek, m.in. europejskie marki luksusowe.

Euforia nie była długa

Szalony entuzjazm nie trwał jednak długo, ponieważ na rynku pojawiły się pytania oraz wątpliwości o dalsze plany rządu w Pekinie. Od początku października chińskie akcje poniosły ogromne straty, a indeks CSI 300 spadł od lokalnego szczytu już o 7%, co było największym jednodniowym spadkiem od 2020 roku. Na ten moment rynek nie dał się przekonać co do długotrwałego efektu wprowadzonych rozwiązań. Na realne skutki ich wprowadzenia trzeba będzie jeszcze poczekać, a uwaga inwestorów skupia się wokół danych makroekonomicznych i rozwoju dynamiki handlowej z USA.

Najważniejsze metryki gospodarcze oraz ich prognozy

Źródło: XTB Research, Bloomberg Financial LP

W chwili obecnej warunki gospodarcze w Chinach oceniane są jako mieszane. Niska inflacja wskazuje na słabość lokalnego konsumenta, mimo iż lokalny establishment nie szczędzi środków w celu stymulacji gospodarki. Ratingi kredytowe Chin klasyfikowane są jako pozytywne, mimo iż prognozy wydają już negatywnie (wynika to przede wszystkim z wysokiego zadłużenia oraz słabego rynku nieruchomości). Model prognostyczny Bloomberga wskazuje, że z 15% prawdopodobieństwem Chiny wejdą w recesję gospodarczą w ciągu najbliższych 12 miesięcy. 

Inflacja i popyt konsumentów

Plany realizacji wyznaczonych celów wzrostowych przez chińską gospodarkę zostały poważnie wystawione na próbę w połowie 2023, kiedy to Chiny weszły w okres deflacji. Przez blisko pół roku Państwo Środka znajdowało się pod presją spadających cen, które efektywnie demotywowały już problematyczny w Chinach popyt. Okres deflacji skończył się wraz z początkiem 2024 roku, wskazując na opóźniony efekt letnich obniżek stóp procentowych. Inflacji jednak wciąż daleko do wyznaczonego przez PBOC celu w okolicach 3%.

Źródło: XTB Research, Bloomberg Financial LP

Presja deflacyjna w Chinach jest pochodną wyjątkowo słabego popytu konsumentów, który nie jest w stanie odbudować się i powrócić do stanu sprzed pandemii. Chiński indeks pewności konsumentów pełza po historycznie niskich poziomach od blisko dwóch lat, a udział konsumpcji w chińskim PKB jest znacznie niższy od światowej średniej wg danych Banku Światowego (53% vs 75%). Chiński rząd pomija jednak konsumentów w swoich pakietach stymulacyjnych. Polityka transferowa Chin w XXI wieku wspiera głównie inwestycje w przemyśle i sektorze nieruchomości, co odbywa się kosztem chińskich gospodarstw domowych, które są obciążone wysokimi kosztami mieszkań oraz powolnym wzrostem płac. Niekorzystna pozostaje też dynamika cen żywności: inflacja produktów spożywczych nieproporcjonalnie przerosła CPI i inflację bazową (3,3%).

Źródło: XTB Research, Bloomberg Financial LP

Rynek mieszkaniowy

Perspektywy gospodarcze Chin znajdują się obecnie pod presją spowodowaną słabym sektorem nieruchomości, który odzwierciedla szersze problemy jak m.in. niekorzystna demografia, wysokie bezrobocie młodych czy słabnący popyt. 

Tanie kredyty dla deweloperów oraz wymóg 100-procentowego wkładu własnego jeszcze przed rozpoczęciem budowy inwestycji mieszkaniowych rozpędziły w XXI wieku chiński rynek nieruchomości do tego stopnia, że jego udział w chińskim PKB zaczął podchodzić pod 30%. W obawie o spekulacyjny charakter sektora, chiński rząd wprowadził w 2020 kryteria długu dla deweloperów chcących zaciągać dalsze kredyty. W wyniku nowej polityki połowa chińskich deweloperów straciła dostęp do płynności, wiele projektów zostało wstrzymanych, a chiński krajobraz wypełniły miasta widmo pełne niewykończonych wieżowców.

Źródło: XTB Research, Bloomberg Financial LP

Wyhamowanie podaży nie przełożyło się jednak na dalszy wzrost cen - przeważył efekt jeszcze słabszego popytu. Kurcząca się od 2022 roku populacja, rosnące bezrobocie młodych (18,8% w sierpniu) oraz spowolnienie w urbanizacji to jedne z najważniejszych przyczyn trwającego załamania cen mieszkań w Chinach.

Zapowiedziane ostatnio rządowe wsparcie sektora w formie 4 bilionów juanów  na finalizację wstrzymanych projektów nie studzi obaw o dalszą dynamikę rynku nieruchomości. Zapaść cen wciąż nie przekłada się na wzrost popytu, wpływa za to na obniżenie sentymentu tych, dla których mieszkanie stanowi istotną część majątku, osłabiając tym samym ich skłonność do wydawania pieniędzy.

Polityka monetarna - cykl obniżek trwa w najlepsze 

Najwyżsi przywódcy Chin na wrześniowym posiedzeniu Biura Politycznego wezwali do znacznych cięć stóp procentowych i środków mających na celu powstrzymanie dalszego spadku na rynku nieruchomości, co jest ich najmocniejszym jak dotąd przyrzeczeniem ustabilizowania kluczowej branży. Większe niż oczekiwano cięcia LPR mają przyczynić się do stabilizacji rynku nieruchomości w bliskim terminie. 

Na co powyższe stopy wpływają? Większość nowych i niespłaconych pożyczek w Chinach opiera się na jednorocznej stopie LPR, podczas gdy stopa pięcioletnia wpływa na ceny kredytów hipotecznych i innych pożyczek długoterminowych. Najwięksi państwowi pożyczkodawcy w Chinach obniżyli w zeszłym tygodniu oprocentowanie depozytów, co miało zrównoważyć wpływ niższego oprocentowania kredytów na ich kurczące się marże.

Źródło: XTB Research, Bloomberg Financial LP

Jednoroczna stopa procentowa została obniżona 21 października do 3,10% z 3,35%, podczas gdy pięcioletnia stopa LPR została obniżona do 3,60% z 3,85%. Bank Chin obniża stopy kredytowe, aby wzmocnić słabnącą gospodarkę. Na faktyczny efekt tych zmian będzie trzeba jeszcze jednak poczekać.

Rynek akcji również łapie koło ratunkowe

Program chińskiego banku centralnego mający na celu finansowanie pożyczek na wykup akcji zapewnił natychmiastowe wsparcie dla cen akcji, o czym świadczy skala ostatnich wzrostów na chińskich indeksach. Na ten moment już blisko 50 spółek złożyło wniosek o uzyskanie specjalnej linii kredytowej, której wartość może opiewać na łącznie ponad 45 mld dolarów. 

Czy CHNcash odzyska „trwały” grunt pod nogami?

Obraz rynku chińskiego wyraźnie zmienił się od marazmu widocznego w latach 2021-2023. Mimo iż wydawać by się mogło, że tak duża skala wzrostu jest bardziej efektem masowego domykania pozycji krótkich przez fundusze hedgingowe, to oprócz tego, wprowadzone już rozwiązania stymulacyjne postawiły pierwsze podwaliny pod zmasowany program naprawczy gospodarki Chin. 

Co to oznacza dla indeksu CHN.cash? Skala implementowanych rozwiązań zdaje się mocno ograniczać scenariusz zejścia na poziomy obserwowane przed pierwszymi doniesieniami o zmianach gospodarczych, niemniej nie można również wykluczyć realizacji zysków po gwałtownym rajdzie w górę. Na ten moment wydaje się, że kluczowym czynnikiem definiującym przyszłe ruchy cenowe będzie to, czy: 1) PBOC wprowadzać będzie nowe rozwiązania stymulacyjne, 2) Decyzje te spowodują, że chińskie spółki będą generować większe przychody oraz zyski. Na ten moment, drugi element jest jeszcze poddany dużej niepewności.

W chwili obecnej wycena indeksu HSCEI, reprezentowanego przez kontrakt CHN.cash wskazuje na handel w rejonach 5-letniej średniej dla mnożnika cena/zysk estymowanego na 12 miesięcy w przód. Źródło: XTB Research, Bloomberg Financial LP

Wcześniej wspomniana wycena to jednak w dużej mierze zasługa skoku cenowego, który obserwowaliśmy we wrześniu. Rewizja wzrostu średniego zysku EPS dla spółek wchodzących w skład HSCEI nie była na tyle duża, aby w znaczący sposób poszerzyć premię za ryzyko występującą obecnie na indeksie. Źródło: XTB Research, Bloomberg Financial L.P.

CHN.cash zatrzymał wzrosty w okolicach 50% zniesienia kanału spadkowego zapoczątkowanego w lutym 2021 roku, po czym rozpoczęła się faza dystrybucji. Na ten moment instrument ten utrzymuje się w okolicach szczytów za maja tego roku, które stanowią wraz z 50-dniową wykładniczą średnią kroczącą ważne struktury wsparcia ostatnich wzrostów. Rynek czeka na dalsze decyzje establishmentu chińskiego. Źródło: xStation5

Podsumowanie

Chiny stoją przed szeregiem wyzwań wewnętrznych, które mogą nasilić się wraz z powrotem Donalda Trumpa do Białego Domu. Dynamiczny wzrost eksportu w ostatnich miesiącach pomógł załagodzić skutki słabego popytu krajowego, który na ten moment nie pomaga w realizacji wyznaczonych przez Partię Ludowej Chin celów dot. wzrostu gospodarczego. Już rozgrzany rynek akcji może zatem podwyższyć swoje oczekiwania wobec kolejnych pakietów stymulacyjnych, mających na celu podtrzymanie procesu normalizacji warunków gospodarczych w obliczu ograniczenia handlu zagranicznego. Kluczowym pozostaje jednak czas potrzebny do ujawnienia się efektów realizowanych polityk fiskalnych i monetarnych w danych makroekonomicznych.

Dział Analiz XTB