Czy to koniec ery drogiego gazu?

14:27 8 lutego 2023

Od szczytów gaz TTF stracił ponad 80% wartości, natomiast amerykański natgas jest niżej o ok. 75%.

Jeszcze kilka miesięcy temu nagłówki w mediach sugerowały zakup ciepłych swetrów na nadchodzącą zimą przez ekstremalne ceny energii i gazu. Zima przy cenie gazu rzędu 300 euro za megawatogodzinę nie byłaby tania i najprawdopodobniej ciepła. Obawy te jednak już dawno przeminęły i teraz zadajemy sobie pytanie, czy to już koniec ery ekstremalnie drogiego gazu i wysokich rachunków za energię? Czy z drugiej strony to początek większych problemów przed którymi stoi Europa oraz inne kraje uzależnione od gazu?

Najwyższe ceny gazu w historii już za nami

W pewnym momencie ceny gazu na rynkach europejskich skoczyły do poziomu 300 EUR/MWh, co było 10 krotnie wyższą ceną niż przed pandemią czy nawet 30 krotnie wyższą niż w trakcie covidowego dołka. Głównym motywem wysokich cen była wojna w Ukrainie, choć jednocześnie podstawy do wzrostów stworzyli sobie sami Europejczycy poprzez zbyt małą dywersyfikację źródeł energii i dostaw surowców, gdzie dominującą rolę ogrywała Rosja. Na to wszystko nałożyły się jeszcze niskie stany magazynowe po poprzedniej zimie. Za pomocą systemu przesyłowego Nord Stream Rosja chciała w jeszcze większy sposób uniezależnić Europę od swoich dostaw, ucinając inne szlaki eksportowe. W tym miejscu należy również zwrócić uwagę, że Europa sama od wielu lat ograniczała własne wydobycie i nie dywersyfikowała dostaw, z wyjątkiem kilku krajów.

Drogi gaz oznaczał fatalne wieści dla europejskiej gospodarki

Wysokie ceny gazu doprowadziły do spustoszenia w europejskiej gospodarce, która nie zapadła się jedynie dzięki wcześniejszemu rozpędowi oraz wsparciu finansowemu ze strony władz. Oczywiście to wszystko nie obyło się bez wpływu na inflację, która skoczyła do poziomów nieobserwowanych od dziesięcioleci. Warunki handlowe w krajach UE były najgorsze w historii, co doprowadziło do spadku popularnego eurodolara poniżej parytetu! Europejskie indeksy również nie radziły sobie dobrze, a im dalej na wschód tym gorzej. Indeksy znalazły się najniżej od pandemii, a DAX od szczytu stracił 25% przy spadku polskiego WIG20 rzędu niemal 50%.

Europa stanęła na wysokości zadania

Mija niemal rok od rozpoczęcia inwazji Rosji w Ukrainie i od tego czasu mocno zmieniła się polityka dotycząca gazowego giganta czy samego miksu energetycznego. Unia Europejska, Stany Zjednoczone oraz G7 nałożyły szereg ograniczeń dla Rosji i jednocześnie rezygnowały z dostaw surowców z tego kraju. Oczywiście Europa musiała znaleźć innych dostawców, choć na początku niektóre kraje liczyły na szybki powrót prowadzenia biznesu z Rosją. Ostatecznie jednak Rosja zmusiła Europę do kupowania gazu z różnych miejsc, m.in. poprzez potężne zwiększenie importu LNG, który kupowany jest nie tylko na rynku spot, ale obecnie również podpisywane są długoterminowe kontrakty przy dalszym rozbudowywaniu infrastruktury.

Pogoda nam sprzyja

Tak łagodnej pogody podczas okresu grzewczego nie obserwowaliśmy w zasadzie od lat. Wysokie temperatury oraz wcześniejsza destrukcja popytu w przemyśle wpłynęła na ograniczenie zużycia średnio o 15-20%. Europa od dawna próbowała odejść od emisyjnych źródeł energii, a gaz miał być jedynie paliwem przejściowym, a teraz wydaje się, że wszystkie procesy powinny być jeszcze przyspieszone. Z drugiej strony pogoda potrafi być kapryśna, dlatego Europa powinna mieć na uwadze wcześniejsze problemy z dywersyfikacją i nie opierać się jedynie na zielonej energii, ale również spoglądać w stronę źródeł kopalnych czy atomu, a zapewnić stabilizację i bezpieczeństwo.

Czy Europa jest bezpieczna?

Magazyny gazu przed zimą wypełnione były w 90%, nawet przy awarii jednego z głównych terminali eksportowych w USA. W zeszłym roku dochodziło do tak kuriozalnych sytuacji jak wypełnianie magazynów pod koniec roku czy notowania ujemnych cen w dostawach tego samego dnia ze względu na brak możliwości składowania. Warto jednak pamiętać, że prawdopodobieństwo powtórki takich wydarzeń wydaje się niskie.

Obecnie magazyny wypełnione są w 70% i okres grzewczy powinien zakończyć się wypełnieniem powyżej 50%. Teoretycznie powinniśmy być bezpieczni, ale za obecny stan odpowiada pogoda oraz relatywnie niskie zużycie w przemyśle. Jeśli dołożymy do tego obecny dostawy, to zauważymy, że są one mniejsze niż roku temu, kiedy to cały czas płynął do nas gaz rosyjski. Oznacza to, że Europa musi konkurować na rynku spot, gdyż długoterminowe kontrakty zaczną obowiązywać dopiero za kilka lat. Sam rynek spot jest mocno napięty, Europa musi zgarnąć większość gazu z tego rynku, a konkurować musimy z Japonią, Koreą czy Chinami, gdzie ceny są obecnie nieco wyższe. To oznacza, że najprawdopodobniej dno cenowe na rynku gazu europejskiego w okolicach 50 EUR/MWh zostało już osiągnięte. Rynek terminowy nie widzi już dalszego spadku cen i dostawy na przyszły sezon zimowy są już nawet 20 EUR/MWh wyższe.

Europa musi konkurować z Azją wśród dostawców na rynku spot, dlatego ceny gazu TTF muszą powrócić powyżej bencharków azjatyckich, w szczególności gazu JKM. Źródło: Bloomberg, XTB

Co to oznacza dla gazu amerykańskiego?

Gaz amerykański w 2022 zaliczył wzrost do poziomów nieobserwowanych od 2008 roku! Fundamenty od tamtego czasu zmieniły się jednak drastycznie. USA są obecnie jednym z największych producentów i eksporterów na świecie. Potężna produkcja dzięki łupkom doprowadziła do spadku mocno poniżej globalnych benchmarków, nawet przy zeszłorocznych szczytach przy 10 USD/MMBTU. Pogoda i wysoka produkcja mogą obecnie sprzyjać stabilizacji cenowej, podobnej jak w latach 2015-2020. Z drugiej strony nawet wtedy, przy niskiej cenie gazu, implikowana zmienność była kilkukrotnie wyższa niż w przypadku innych popularnych rynków surowcowych jak ropa czy złoto.

Czy to koniec spadków?

Europejski gaz najprawdopodobniej dotarł już do dołka. Ceny i tak są najniższe od połowy 2021 roku, więc wpływ na euro czy europejskie indeksy wciąż powinien być pozytywny. Z kolei gaz amerykański jest już ekstremalnie tani. Korekta od szczytu sięgnęła blisko 75% i jedynie raz w historii obserwowaliśmy większą zapaść cenową!  Teraz widzimy, że gracze spekulacyjni dosyć mocno zwiększają swoje zaangażowanie na rynku, nawet przy wysokiej produkcji i sprzyjającej pogodzie, co może sugerować pewne zmiany na rynku. W najbliższym czasie wraca również do działania jeden z większych terminali eksportowych LNG Freeport, a wciąż potężna różnica cenowa  między gazem amerykańskim oraz europejskim przy uwzględnieniu kosztu skraplania i transportu będzie skłaniać firmy za oceanem do wysyłania coraz większej ilości gazu na Stary Kontynent. Może to oznaczać, że sezonowy dołek jest już za nami.

 

Michał Stajniak, CFA

Analityk Rynku Surowców

XTB

michal.stajniak@xtb.pl

Ta publikacja handlowa jest informacyjna i edukacyjna. Nie jest rekomendacją inwestycyjną ani informacją rekomendującą lub sugerującą strategię inwestycyjną. W materiale nie sugerujemy żadnej strategii inwestycyjnej ani nie świadczymy usługi doradztwa inwestycyjnego. Materiał nie uwzględnia indywidualnej sytuacji finansowej, potrzeb i celów inwestycyjnych klienta. Nie jest też ofertą sprzedaży ani subskrypcji. Nie jest zaproszeniem do nabycia, reklamą ani promocją jakichkolwiek instrumentów finansowych. Publikację handlową przygotowaliśmy starannie i obiektywnie. Przedstawiamy stan faktyczny znany autorom w chwili tworzenia dokumentu. Nie umieszczamy w nim żadnych elementów oceniających. Informacje i badania oparte na historycznych danych lub wynikach oraz prognozy nie stanowią pewnego wskaźnika na przyszłość. Nie odpowiadamy za Twoje działania lub zaniechania, zwłaszcza za to, że zdecydujesz się nabyć lub zbyć instrumenty finansowe na podstawie informacji z tej publikacji handlowej. Nie odpowiadamy też za szkody, które mogą wynikać z bezpośredniego czy też pośredniego wykorzystania tych informacji. Inwestowanie jest ryzykowne. Inwestuj odpowiedzialnie.

Przekaż:
powrót

Dołącz do ponad 1 000 000 inwestorów z całego świata

Używamy plików cookie

Klikając "Akceptuję wszystkie" zgadzasz się na zapisanie plików cookie na swoim urządzeniu, dzięki czemu pomagasz nam w ulepszeniu korzystania z naszej strony, analizowanie jej użycia oraz wspierasz nasze działania marketingowe.

W tej grupie znajdują się ciasteczka, które są niezbędne do działania naszej strony. Te pliki odpowiadają za takie funkcjonalności jak wybór języka, dystrybucję ruchu czy utrzymanie sesji użytkownika. Nie można ich wyłączyć.

Nazwa ciasteczka
Opis
SERVERID
userBranchSymbol Czas ekspiracji: 17 października 2024
adobe_unique_id Czas ekspiracji: 16 października 2025
SESSID Czas ekspiracji: 2 marca 2024
test_cookie Czas ekspiracji: 1 marca 2024
__hssc Czas ekspiracji: 16 października 2024
__cf_bm Czas ekspiracji: 16 października 2024
leavingBranchPopup
countryIsoCode
intercom-id-iojaybix Czas ekspiracji: 13 lipca 2025
intercom-session-iojaybix Czas ekspiracji: 23 października 2024
intercom-device-id-iojaybix Czas ekspiracji: 13 lipca 2025
TS5b68a4e1027
xtbCookiesSettings Czas ekspiracji: 16 października 2025
xtbLanguageSettings Czas ekspiracji: 16 października 2025
userPreviousBranchSymbol Czas ekspiracji: 16 października 2025
TS5b68a4e1027
_vis_opt_test_cookie
__cf_bm Czas ekspiracji: 16 października 2024
__cfruid
__cfruid
__cf_bm Czas ekspiracji: 16 października 2024
__cf_bm Czas ekspiracji: 16 października 2024
_cfuvid
adobe_unique_id Czas ekspiracji: 16 października 2025
xtbCookiesSettings Czas ekspiracji: 16 października 2025
TS5b68a4e1027
_cfuvid
SERVERID
TS5b68a4e1027
__hssc Czas ekspiracji: 16 października 2024
test_cookie Czas ekspiracji: 1 marca 2024
intercom-id-iojaybix Czas ekspiracji: 13 lipca 2025
intercom-session-iojaybix Czas ekspiracji: 23 października 2024
intercom-device-id-iojaybix Czas ekspiracji: 13 lipca 2025
__cf_bm Czas ekspiracji: 16 października 2024
__cf_bm Czas ekspiracji: 16 października 2024
__cf_bm Czas ekspiracji: 16 października 2024
__cf_bm Czas ekspiracji: 16 października 2024
_cfuvid
xtbLanguageSettings Czas ekspiracji: 16 października 2025
userBranchSymbol Czas ekspiracji: 17 października 2024
countryIsoCode
userPreviousBranchSymbol Czas ekspiracji: 16 października 2025
__cf_bm Czas ekspiracji: 16 października 2024
_cfuvid

Korzystamy z narzędzi, które pozwalają nam analizować używanie strony. Dzięki tym informacjom jesteśmy w stanie usprawniać nasz serwis.

Nazwa ciasteczka
Opis
_gid Czas ekspiracji: 27 stycznia 2023
_gaexp Czas ekspiracji: 3 grudnia 2022
_gat_UA-25554897-1 Czas ekspiracji: 26 stycznia 2023
_gat_UA-121192761-1 Czas ekspiracji: 26 stycznia 2023
_ga_CV5LC4X16X Czas ekspiracji: 25 stycznia 2025
_ga_CBPL72L2EC Czas ekspiracji: 16 października 2026
AnalyticsSyncHistory Czas ekspiracji: 31 marca 2024
_ga Czas ekspiracji: 16 października 2026
__hstc Czas ekspiracji: 14 kwietnia 2025
__hssrc
ln_or Czas ekspiracji: 27 stycznia 2023
_vwo_uuid_v2 Czas ekspiracji: 17 października 2025
_ga_TC79BEJ20L Czas ekspiracji: 16 października 2026
_vwo_uuid Czas ekspiracji: 16 października 2025
_vwo_ds Czas ekspiracji: 15 listopada 2024
_vwo_sn Czas ekspiracji: 16 października 2024
_vis_opt_s Czas ekspiracji: 24 stycznia 2025
_ga Czas ekspiracji: 16 października 2026
_ga_CBPL72L2EC Czas ekspiracji: 16 października 2026
AnalyticsSyncHistory Czas ekspiracji: 31 marca 2024
__hstc Czas ekspiracji: 14 kwietnia 2025
__hssrc
_ga_TC79BEJ20L Czas ekspiracji: 16 października 2026
_gcl_au Czas ekspiracji: 14 stycznia 2025
_gcl_au Czas ekspiracji: 14 stycznia 2025
_vwo_uuid_v2 Czas ekspiracji: 17 października 2025
_vwo_uuid Czas ekspiracji: 16 października 2025
_vwo_ds Czas ekspiracji: 15 listopada 2024
_vwo_sn Czas ekspiracji: 16 października 2024
_vis_opt_s Czas ekspiracji: 24 stycznia 2025
_vis_opt_test_cookie

W tej grupie znajdują się ciasteczka, które wykorzystywane są do wyświetlania reklam o tematyce, która Cię interesuje. Pozwalają nam one również monitorować nasze działania marketingowe oraz mierzyć ich skuteczność.

Nazwa ciasteczka
Opis
MUID Czas ekspiracji: 10 listopada 2025
_omappvp Czas ekspiracji: 28 września 2035
_omappvs Czas ekspiracji: 16 października 2024
_uetsid Czas ekspiracji: 17 października 2024
_uetvid Czas ekspiracji: 10 listopada 2025
_fbp Czas ekspiracji: 14 stycznia 2025
fr Czas ekspiracji: 7 grudnia 2022
lang
muc_ads Czas ekspiracji: 16 października 2026
_ttp Czas ekspiracji: 10 listopada 2025
_tt_enable_cookie Czas ekspiracji: 10 listopada 2025
_ttp Czas ekspiracji: 10 listopada 2025
hubspotutk Czas ekspiracji: 14 kwietnia 2025
li_sugr Czas ekspiracji: 30 maja 2024
YSC
VISITOR_INFO1_LIVE Czas ekspiracji: 14 kwietnia 2025
_uetsid Czas ekspiracji: 17 października 2024
_uetvid Czas ekspiracji: 10 listopada 2025
MUID Czas ekspiracji: 10 listopada 2025
_ttp Czas ekspiracji: 10 listopada 2025
_tt_enable_cookie Czas ekspiracji: 10 listopada 2025
_ttp Czas ekspiracji: 10 listopada 2025
li_sugr Czas ekspiracji: 30 maja 2024
hubspotutk Czas ekspiracji: 14 kwietnia 2025
_fbp Czas ekspiracji: 14 stycznia 2025
fr Czas ekspiracji: 30 maja 2024
VISITOR_PRIVACY_METADATA Czas ekspiracji: 14 kwietnia 2025
muc_ads Czas ekspiracji: 16 października 2026
guest_id_marketing Czas ekspiracji: 16 października 2026
guest_id_ads Czas ekspiracji: 16 października 2026
guest_id Czas ekspiracji: 16 października 2026
IDE Czas ekspiracji: 10 listopada 2025
guest_id_marketing Czas ekspiracji: 16 października 2026
guest_id_ads Czas ekspiracji: 16 października 2026
guest_id Czas ekspiracji: 16 października 2026
IDE Czas ekspiracji: 10 listopada 2025
_omappvp Czas ekspiracji: 28 września 2035
_omappvs Czas ekspiracji: 16 października 2024
MSPTC Czas ekspiracji: 10 listopada 2025
MSPTC Czas ekspiracji: 10 listopada 2025

Ciasteczka z tej grupy przechowują Twoje preferencje i ustawienia, tak by przy powrocie na stronie były już zapisane.

Nazwa ciasteczka
Opis
UserMatchHistory Czas ekspiracji: 31 marca 2024
bcookie Czas ekspiracji: 16 października 2025
lidc Czas ekspiracji: 17 października 2024
personalization_id Czas ekspiracji: 16 października 2026
lang
bscookie Czas ekspiracji: 1 marca 2025
li_gc Czas ekspiracji: 14 kwietnia 2025
bcookie Czas ekspiracji: 16 października 2025
lidc Czas ekspiracji: 17 października 2024
UserMatchHistory Czas ekspiracji: 31 marca 2024
bscookie Czas ekspiracji: 1 marca 2025
li_gc Czas ekspiracji: 14 kwietnia 2025
personalization_id Czas ekspiracji: 16 października 2026

Ta strona używa plików cookies. Pliki cookie to pliki przechowywane w przeglądarce i używane przez większość witryn internetowych w celu spersonalizowania korzystania z Internetu. Więcej informacji znajdziesz w naszej Polityce cookies Możesz zarządzać plikami cookie, klikając „Ustawienia”. Jeśli wyrażasz zgodę na używanie przez nas plików cookie, kliknij „Akceptuję wszystkie”.

Zmień region lub język
Język