Dữ liệu CPI và cuộc họp ECB - “Cơn bão” lớn sắp ập tới?

Chúng ta đang tiến đến giai đoạn cao điểm của tuần, với số liệu CPI của Mỹ và cuộc họp của ECB, những sự kiện này sẽ quyết định hướng đi của thị trường trong ngắn hạn. Trước thềm các sự kiện then chốt này, đồng USD biến động khá trái chiều, tâm lý hứng khởi với cổ phiếu vẫn ở mức cao, S&P 500 lập kỷ lục mới vào thứ Tư và hợp đồng tương lai cho thấy chứng khoán Mỹ và châu Âu có thể mở cửa cao hơn một chút trong ngày hôm nay.  

Vì sao CPI khó làm chệch hướng kỳ vọng Fed cắt giảm lãi suất

CPI Mỹ sẽ được theo dõi sát sao để xem liệu lạm phát có thể lấn át những lo ngại về thị trường lao động hay không. Đà tăng mạnh mẽ của chứng khoán tiếp tục được củng cố bởi kỳ vọng về nhiều đợt cắt giảm lãi suất. Mặc dù có một số lo ngại rằng số liệu CPI cao hơn dự kiến có thể làm giảm hy vọng Fed cắt giảm lãi suất, nhưng chúng tôi cho rằng khả năng Fed phải điều chỉnh mạnh kỳ vọng cắt giảm lãi suất sau báo cáo này là rất thấp.

Giá sản xuất giảm bớt lo ngại về CPI

Thị trường kỳ vọng CPI tăng lên 2,9% so với cùng kỳ, từ mức 2,7% trong tháng 7. Tuy nhiên, báo cáo PPI yếu hơn đã giúp giảm bớt nỗi lo về áp lực giá tại Mỹ. Đây là báo cáo quan trọng đối với giới phân tích và nhà đầu tư, vì nó là một trong những dữ liệu lạm phát đầu tiên phản ánh tác động từ thuế quan. Tuy nhiên, mức giảm PPI tháng 8 đã làm dịu bớt lo ngại rằng lạm phát liên quan đến thuế quan sẽ ảnh hưởng đến tiến độ cắt giảm lãi suất của Fed.

Phân tích sâu hơn cho thấy giá năng lượng giảm, giá dịch vụ thấp hơn, trong khi giá thực phẩm và PPI lõi giữ ổn định. Đáng chú ý là sự sụt giảm mạnh của giá dịch vụ thương mại, dấu hiệu cho thấy các nhà sản xuất sẵn sàng hấp thụ chi phí tăng thêm từ thuế quan thay vì chuyển sang người tiêu dùng. Có khả năng lạm phát từ thuế quan sẽ xuất hiện, nhưng có thể mất nhiều tháng để phản ánh trong dữ liệu, đặc biệt nếu nhà sản xuất – mắt xích đầu tiên trong chuỗi CPI – chưa chuyển tải chi phí tăng lên giá bán.

Bóng đen thuế quan phủ lên báo cáo CPI

Dự kiến hiện tại của dữ liệu CPI Mỹ sẽ tăng trong hôm nay, chủ yếu do giá xăng và giá thực phẩm tăng. Giá cà phê được dự báo sẽ tăng mạnh do tác động của thuế quan Mỹ, và giá thịt bò cũng sẽ leo thang. Việc CPI phản ứng chậm với thuế quan một phần là nhờ tồn kho: doanh nghiệp vẫn bán hàng nhập khẩu trước khi các lệnh hạn chế xuất khẩu có hiệu lực.

Việc chi phí thuế quan có được phản ánh vào giá hàng tiêu dùng hay không có thể phụ thuộc vào nhu cầu tiêu dùng. Nếu cầu vẫn mạnh, nhà bán lẻ có thể tự tin nâng giá. Ngược lại, một báo cáo CPI thấp hơn kỳ vọng hôm nay cũng có thể cho thấy nhu cầu tiêu dùng ở Mỹ đang yếu đi.

Thuế quan chỉ là một phần của áp lực giá tăng. Việc siết chặt nhập cư đang ảnh hưởng đến ngành nông nghiệp, là một trong những nguyên nhân khiến giá thực phẩm tăng. Tuy nhiên, vì CPI hiện đang được thúc đẩy chủ yếu bởi các yếu tố biến động như năng lượng và thực phẩm, chúng tôi cho rằng Fed có thể bỏ qua báo cáo lạm phát này và nó sẽ không cản trở kế hoạch cắt giảm lãi suất Mỹ trong những tháng tới.

Trump đạt được mục tiêu về cắt giảm lãi suất

Sau báo cáo PPI, Donald Trump đã đăng tải đầy tự tin rằng nước Mỹ hiện “không có lạm phát” và Jerome Powell (“Too late”) cần phải hạ lãi suất ngay lập tức. Trump nhiều khả năng sẽ đạt được điều mình muốn, dù có thể phải chờ thêm một tuần nữa để Fed thực sự ra quyết định. Thị trường đã định giá hoàn toàn một đợt cắt giảm 25 điểm cơ bản và thậm chí còn có 8% khả năng Fed sẽ cắt 50 điểm cơ bản. Nếu CPI công bố yếu hơn kỳ vọng, kỳ vọng về kịch bản cắt 50 điểm cơ bản có thể sẽ tăng vọt.

Hiện có xác suất cao rằng từ nay đến cuối năm sẽ có ba đợt cắt giảm và thị trường còn định giá tổng cộng 6 lần cắt giảm đến tháng 1/2027. Do mối liên hệ chặt chẽ giữa cắt giảm lãi suất và thị trường chứng khoán, bất kỳ bất ngờ nào trong số liệu CPI hôm nay đều có thể kích hoạt biến động mạnh trên phố Wall. Tuy nhiên, thị trường quyền chọn đang định giá thêm đà tăng cho S&P 500 sau báo cáo này.

Tác động của CPI đến chứng khoán

Thông thường, S&P 500 có xu hướng giảm nhẹ trong vòng 1 giờ sau khi CPI được công bố. Tuy nhiên, sau báo cáo CPI tháng 7 vừa rồi, chỉ số này đã tăng 0,25% khi lạm phát giữ ổn định ở mức 2,7%. Trong suốt một năm qua, thị trường chứng khoán Mỹ vẫn duy trì đà tăng bất chấp CPI có đôi lúc nhích lên nhẹ.

ECB: duy trì trạng thái trung lập khi chu kỳ cắt giảm tiến đến hồi kết

Cuộc họp của ECB cũng là tâm điểm trong ngày hôm nay, nhưng không có thay đổi nào được kỳ vọng. Thị trường hợp đồng tương lai lãi suất chỉ đang định giá chưa đến một lần cắt giảm từ nay đến giữa năm sau. Điều này cho thấy mức 2% hiện tại có thể là lãi suất trung lập dài hạn của Eurozone và chu kỳ cắt giảm lãi suất của ECB có thể đã gần kết thúc.

“Phe bồ câu” tạm thời im tiếng

Dữ liệu kinh tế khả quan hơn cùng giọng điệu lạc quan hơn từ các quan chức ECB đã khiến “phe bồ câu” tạm thời im lặng. Hôm nay, ECB cũng sẽ công bố các dự báo kinh tế, bao gồm GDP và CPI. Triển vọng GDP 2025 có thể được điều chỉnh tăng, trong khi các dự báo cho 2026 trở đi có thể bị ảnh hưởng bởi mức thuế quan cao hơn dự kiến, làm giảm kỳ vọng tăng trưởng.

ECB cũng có khả năng bày tỏ quan ngại nhẹ về sự dai dẳng của lạm phát lõi, đặc biệt là lạm phát dịch vụ – khi giá dịch vụ tháng trước tăng lên 3,1%, vẫn cao hơn mục tiêu của ECB.

Tâm điểm: đồng euro và lợi suất trái phiếu

ECB sẽ phải hết sức thận trọng. Nếu Christine Lagarde ám chỉ rằng lãi suất đã chạm đáy, đồng euro có thể bật tăng trở lại lên mức đỉnh năm 2025, trên 1,18 USD. Hiện tại, EUR/USD đã tăng 13% từ đầu năm, gây áp lực lớn lên các nhà xuất khẩu. Vì vậy, khó có khả năng Lagarde đưa ra thông điệp “diều hâu”. Thay vào đó, bà có thể nhấn mạnh rủi ro suy giảm tăng trưởng, bao gồm thuế quan và bất ổn chính trị ở Pháp.

Việc chính phủ Pháp sụp đổ tuần này không khiến thị trường tài chính quá lo lắng, lợi suất trái phiếu Pháp vẫn ổn định. ECB sẽ cố gắng không đưa ra bất kỳ phát ngôn nào có thể gây ra biến động lợi suất và làm trầm trọng thêm các vấn đề tài khóa của Pháp. Do đó, một lập trường trung lập, không tiết lộ gì về kế hoạch cắt giảm tiếp theo, nhiều khả năng sẽ được ECB duy trì. 

By Kathleen Brooks, research director at XTB