รู้จักหุ้นขนส่งทางเรือ: วิธีลงทุนและข้อมูลควรรู้

หุ้นขนส่งทางเรือหมายถึงหุ้นของบริษัทที่ดำเนินธุรกิจขนส่งสินค้าทางทะเล ซึ่งมีบทบาทสำคัญในการเชื่อมโยงเศรษฐกิจทั่วโลก ไม่ว่าจะเป็นการขนส่งน้ำมันดิบ แร่เหล็ก ธัญพืช หรือสินค้าอุปโภคบริโภคต่าง ๆ

แม้จะเป็นธุรกิจที่ดูมีประวัติยาวนาน แต่ภาคขนส่งทางเรือยังคงเคลื่อนไหวตามแนวโน้มโลกสมัยใหม่ พร้อมทั้งมอบโอกาสลงทุนที่น่าสนใจ การลงทุนในหุ้นกลุ่มนี้ต้องเข้าใจว่า ราคาหุ้นจะผันผวนตามวัฏจักรเศรษฐกิจ ปัจจัยภูมิรัฐศาสตร์ ปัญหาซัพพลายเชน และต้นทุนน้ำมัน แตกต่างจากหุ้นที่เน้นนวัตกรรม หุ้นขนส่งเป็นธุรกิจวัฏจักรที่สะท้อนความต้องการขนส่งและภาวะเศรษฐกิจโลกโดยรวม

คู่มือฉบับนี้จะช่วยให้คุณเข้าใจความสำคัญของหุ้นขนส่ง วิธีการเคลื่อนไหวตามวัฏจักร ปัจจัยที่มีผลต่อผลตอบแทน รวมถึงความเสี่ยงและโอกาสที่ควรพิจารณาก่อนตัดสินใจลงทุน หากคุณสนใจหุ้นที่สะท้อนพลังของการค้าโลก หุ้นขนส่งถือเป็นทางเลือกที่น่าศึกษาอย่างยิ่ง

ข้อมูลสำคัญ

• หุ้นขนส่งหมายถึงหุ้นของบริษัทมหาชนที่ดำเนินธุรกิจขนส่งสินค้าทางทะเล เช่น น้ำมัน ก๊าซ สินค้าแห้ง และตู้คอนเทนเนอร์
• หุ้นเหล่านี้มีความผันผวนสูง โดยเคลื่อนไหวไปตามอุปสงค์ทางเศรษฐกิจและกำลังการขนส่งทั่วโลก
• อัตราค่าระวางเรือ อุปทานเรือ ต้นทุนเชื้อเพลิง และนโยบายการค้าโลก ล้วนมีอิทธิพลต่อผลการดำเนินงาน
• มีหลายภาคส่วนย่อย ได้แก่ สินค้าแห้ง เรือบรรทุกน้ำมัน เรือคอนเทนเนอร์ เรือขนส่งก๊าซธรรมชาติเหลว (LNG) และอื่นๆ ซึ่งแต่ละภาคส่วนมีปัจจัยขับเคลื่อนทางเศรษฐกิจที่แตกต่างกัน
• การลงทุนในธุรกิจขนส่งทางทะเลจำเป็นต้องอาศัยความตระหนักรู้ในระดับมหภาค เนื่องจากการเติบโตของ GDP ทั่วโลก ผลกระทบต่อห่วงโซ่อุปทาน และวัฏจักรสินค้าโภคภัณฑ์ ล้วนเป็นปัจจัยขับเคลื่อนการเคลื่อนไหวของหุ้น

หุ้นขนส่งทางเรือคืออะไร?

หุ้นขนส่งทางเรือคือหุ้นของบริษัทที่เป็นเจ้าของ ดำเนินการ หรือให้บริการเช่าเรือเพื่อขนส่งสินค้า บริษัทเหล่านี้มีบทบาทในการลำเลียงสินค้าข้ามมหาสมุทรทั่วโลก และถือเป็นกลไกสำคัญของการค้าโลก โดยตามข้อมูลจากองค์การทางทะเลระหว่างประเทศ (IMO) มากกว่า 80% ของปริมาณการค้าโลกทั้งหมดเกิดขึ้นผ่านการขนส่งทางทะเล

บริษัทขนส่งสามารถแบ่งตามประเภทการขนส่งได้ดังนี้:

• สินค้าเทกองแห้ง (แร่เหล็ก ถ่านหิน ธัญพืช) เช่น Golden Ocean, Star Bulk
• เรือบรรทุกน้ำมัน (น้ำมันดิบ ผลิตภัณฑ์กลั่น) เช่น TORM, Frontline, Euronav
• เรือคอนเทนเนอร์ (สินค้าอุปโภคบริโภค) เช่น AP Moller/Maersk, ZIM Integrated Shipping
• ผู้ให้บริการขนส่งก๊าซธรรมชาติเหลว (LNG/LPG) เช่น Golar LNG, GasLog Partners

บางบริษัทมีการกระจายการลงทุนในหลายด้าน ขณะที่บางบริษัทมุ่งเน้นในธุรกิจเฉพาะทาง โดยส่วนใหญ่มักตั้งอยู่ในภูมิภาคที่มีการขนส่งทางเรือหนาแน่น เช่น กรีซ นอร์เวย์ และเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ แม้ว่าหลายบริษัทจะจดทะเบียนซื้อขายในตลาดหลักทรัพย์ของสหรัฐฯ ก็ตาม

หุ้นกลุ่มขนส่งทางเรือมีจุดเด่นที่อัตราผลตอบแทนจากเงินปันผลสูง แต่ก็มาพร้อมกับความผันผวนของกำไร และความไวต่อการเปลี่ยนแปลงของภาวะเศรษฐกิจโลกอย่างมีนัยสำคัญ

ตัวอย่างหุ้นกลุ่มการขนส่งทางเรือ บริษัทรายใหญ่ในอุตสาหกรรมขนส่ง

IMAGE

อุตสาหกรรมขนส่งทางเรือมีความหลากหลาย เช่นเดียวกับบริษัทที่จดทะเบียนในตลาดหลักทรัพย์ภายใต้กลุ่มนี้ ด้านล่างคือตัวอย่างหุ้นที่โดดเด่นในกลุ่มขนส่งทางเรือ ซึ่งแต่ละบริษัทมีบทบาทเฉพาะในเครือข่ายการค้าระหว่างประเทศ:

เรือบรรทุกน้ำมัน (น้ำมันดิบและผลิตภัณฑ์สำเร็จรูป)

• Frontline Ltd. (FRO) หนึ่งในผู้ให้บริการเรือบรรทุกน้ำมันดิบรายใหญ่ที่สุดของโลก ซึ่งมีความอ่อนไหวต่อความต้องการใช้น้ำมันและการตัดสินใจด้านอุปทานของกลุ่มโอเปก (OPEC)
• Euronav (EURN) บริษัทจากเบลเยียมที่เน้นการให้บริการเรือบรรทุกน้ำมันดิบขนาดใหญ่ (VLCCs) และมีบทบาทสำคัญในเส้นทางการลำเลียงพลังงานระดับโลก
• Teekay Tankers (TNK) ให้บริการขนส่งน้ำมันดิบและผลิตภัณฑ์น้ำมันสะอาด โดยครอบคลุมทั้งตลาดสปอตและสัญญาเช่าเรือระยะยาว
• TORM (TRMD) บริษัทชั้นนำจากเดนมาร์กที่เชี่ยวชาญด้านการเดินเรือบรรทุกผลิตภัณฑ์น้ำมันสำเร็จรูป เช่น เบนซิน น้ำมันเครื่องบิน ดีเซล และแนฟทา

การขนส่งสินค้าทางเรือแบบเทกองแห้ง (Dry Bulk Shipping)

• Star Bulk Carriers (SBLK) ดำเนินงานด้วยกองเรือเทกองรุ่นใหม่สำหรับการขนส่งถ่านหิน แร่เหล็ก และธัญพืช
• Golden Ocean Group (GOGL) หนึ่งในผู้นำด้านการขนส่งเทกองแห้ง โดยมี John Fredriksen เป็นผู้สนับสนุนหลัก และมักถูกมองว่าเป็นตัวชี้วัดความต้องการของจีนในตลาดโลก

การขนส่งทางเรือแบบตู้คอนเทนเนอร์ (Container Shipping)

• ZIM Integrated Shipping (ZIM) บริษัทจากอิสราเอลที่เติบโตอย่างรวดเร็วในช่วงการระบาดของโควิด-19 จากอัตราค่าระวางตู้คอนเทนเนอร์ที่พุ่งสูง โดยมีการพึ่งพาราคาตลาดแบบสปอตค่อนข้างมาก
• Matson Inc. (MATX) เชี่ยวชาญด้านเส้นทางการค้าระหว่างสหรัฐฯ–เอเชีย รวมถึงเส้นทางภูมิภาคอื่น ๆ โดยมีจุดแข็งด้านระบบโลจิสติกส์ควบคู่ไปกับการขนส่งทางเรือ

การขนส่งก๊าซ LNG / LPG (LNG / LPG Shipping)

• Golar LNG (GLNG) มุ่งเน้นการให้บริการเรือบรรทุกก๊าซธรรมชาติเหลว (LNG) และหน่วยจัดเก็บลอยน้ำ (Floating Storage Units) พร้อมรับโอกาสจากความต้องการขนส่งก๊าซที่เพิ่มขึ้นทั่วโลก
• GasLog Partners (GLOP) เป็นเจ้าของและผู้ให้บริการเรือบรรทุก LNG สำหรับการขนส่งพลังงานระยะไกล

Maersk และ Hapag-Lloyd - 2 บริษัทยักษ์ใหญ่ด้านขนส่งทางเรือ

เมื่อพูดถึงการขนส่งสินค้าระหว่างประเทศ ชื่อของ Maersk และ Hapag-Lloyd มักจะถูกนึกถึงเป็นลำดับต้น ๆ ทั้งสองบริษัทเป็นผู้นำในด้านการขนส่งตู้คอนเทนเนอร์ และยังเป็นผู้ให้บริการโลจิสติกส์ครบวงจรที่มากกว่าการขนส่งทางทะเลเพียงอย่างเดียว

A.P. Moller–Maersk

• ตั้งอยู่ในประเทศเดนมาร์ก Maersk เป็นหนึ่งในบริษัทขนส่งตู้คอนเทนเนอร์ที่ใหญ่ที่สุดในโลกในแง่ของกำลังการขนส่ง
• ธุรกิจของ Maersk ครอบคลุมตั้งแต่การเดินเรือ ท่าเรือ บริการโลจิสติกส์ ไปจนถึงระบบการจัดการซัพพลายเชน
• รายได้ของบริษัทเพิ่มขึ้นอย่างมากในช่วงวิกฤตห่วงโซ่อุปทานระหว่างปี 2020–2022 ก่อนจะกลับสู่ระดับปกติในภายหลัง
• หุ้นของ Maersk จดทะเบียนในตลาดหลักทรัพย์โคเปนเฮเกน ทำให้เป็นตัวเลือกยอดนิยมสำหรับนักลงทุนที่ต้องการเปิดรับหุ้นขนส่งในยุโรป

Hapag-Lloyd

• บริษัทจากประเทศเยอรมนี และเป็นผู้ให้บริการขนส่งตู้คอนเทนเนอร์รายใหญ่อันดับที่ 5 ของโลก
• มีความแข็งแกร่งในเส้นทางการค้าระหว่างยุโรป อเมริกา และเอเชีย
• มีชื่อเสียงด้านการบริหารจัดการความจุเรืออย่างมีวินัย ซึ่งช่วยให้สามารถรับมือกับความผันผวนของตลาดได้ดี
• จดทะเบียนในตลาดหลักทรัพย์แฟรงก์เฟิร์ต และเริ่มเป็นที่สนใจมากขึ้นในหมู่นักลงทุนที่เน้นความมั่นคงทางการเงิน
• แม้ทั้งสองบริษัทจะทำกำไรได้เป็นประวัติการณ์ในช่วงที่ห่วงโซ่อุปทานทั่วโลกตึงตัวในยุคโควิด-19 แต่นักลงทุนควรตระหนักว่าราคาค่าระวางตู้คอนเทนเนอร์สามารถปรับตัวลงได้อย่างรวดเร็ว ซึ่งอาจส่งผลต่อทั้งกำไรและเงินปันผล

บริษัทขนส่งทางเรือแบบผสม: บริการขนส่งสินค้าเทกองและตู้คอนเทนเนอร์ครบวงจร

IMAGE

ไม่ใช่ทุกบริษัทในอุตสาหกรรมเดินเรือจะจำกัดอยู่ในหมวดหมู่ใดหมวดหมู่หนึ่งอย่างชัดเจน บางแห่งมีรูปแบบการดำเนินธุรกิจที่หลากหลาย เช่น Danaos Corporation (NYSE: DAC) ซึ่งผสานทั้งการขนส่งตู้คอนเทนเนอร์และสินค้าเทกองไว้ในบริษัทเดียว

Danaos Corporation (DAC)

• บริษัทมีสำนักงานใหญ่ในประเทศกรีซ และจดทะเบียนในตลาดหลักทรัพย์นิวยอร์ก (NYSE)
• แม้จะเน้นธุรกิจขนส่งตู้คอนเทนเนอร์เป็นหลัก แต่ Danaos ก็มีการลงทุนในเรือเทกองและเรือประเภทอื่น ๆ ด้วย
• บริษัทเป็นเจ้าของกองเรือที่ทันสมัย พร้อมสัญญาเช่าเรือระยะยาว ซึ่งช่วยสร้างรายได้ที่มั่นคงในช่วงที่ตลาดขนส่งมีความผันผวน
• Danaos ยังมีจุดเด่นด้านการบริหารเงินทุนอย่างรอบคอบ โดยผสมผสานรายได้ประจำจากเรือคอนเทนเนอร์เข้ากับกลยุทธ์การขายสินทรัพย์เมื่อเห็นโอกาส และการลงทุนในตลาดเทกองอย่างยืดหยุ่น

บริษัทในลักษณะนี้มอบทางเลือกที่สมดุลแก่นักลงทุน โดยสามารถรองรับทั้งกระแสการบริโภคที่ผลักดันตลาดตู้คอนเทนเนอร์ และความต้องการวัตถุดิบอุตสาหกรรมซึ่งมีผลต่อสินค้าเทกอง DAC เปรียบเสมือน “เรือสองโลก” ที่แล่นอย่างมั่นคง ทั้งในด้านอุปสงค์เชิงพาณิชย์และความต้องการของภาคอุตสาหกรรมในตลาดการค้าโลก

หุ้นขนส่งทางเรือ กับผลกระทบจากวัฏจักรเศรษฐกิจ

อุตสาหกรรมเดินเรือถือเป็นหนึ่งในธุรกิจที่ "มีวัฏจักร" ชัดเจนที่สุดในโลก วัฏจักรของอุตสาหกรรมนี้ไม่ได้ขึ้นอยู่กับอุปสงค์และอุปทานเพียงอย่างเดียว แต่ยังรวมถึง จังหวะเวลา ขนาดกองเรือ ความเร็วของการค้าโลก และแรงขับเคลื่อนทางเศรษฐกิจด้วย

• ช่วงเฟื่องฟู (Boom Phase)

เมื่อการค้าโลกเติบโตอย่างรวดเร็ว ไม่ว่าจะมาจากการฟื้นตัวหลังวิกฤต ความต้องการสินค้าโภคภัณฑ์ หรือ GDP ที่ขยายตัว อัตราค่าระวางเรือจะพุ่งสูง เจ้าของเรือทำรายได้ต่อเที่ยวมากขึ้น กำไรพุ่ง หุ้นราคาขึ้น และบริษัทต่าง ๆ มักจะเร่งขยายกองเรือ

• ช่วงเรือมากเกินไป (Oversupply Phase)

เมื่อบริษัทมีกำไรมากขึ้น ก็มักจะสั่งต่อเรือใหม่เพื่อขยายกองเรือ แต่กระบวนการต่อเรือนั้นใช้เวลานานถึง 2-3 ปี พอเรือใหม่เริ่มทยอยส่งมอบเข้าสู่ตลาด ความต้องการขนส่งอาจชะลอตัวลง ไม่ร้อนแรงเหมือนตอนที่สั่งต่อเรือ ส่งผลให้เกิดภาวะ “เรือมาก สินค้าน้อย” จนค่าระวางเรือปรับตัวลดลงอย่างรวดเร็ว

• ช่วงซบเซา (Bust Phase)

เมื่อค่าระวางตกต่ำ หมายถึงกำไรของบริษัทขนส่งลดลงอย่างมาก บางบริษัทอาจต้องเผชิญกับการตัดขาดทุน ขายเรือเก่า หยุดต่อเรือใหม่ หรือแม้กระทั่งเข้าสู่ภาวะล้มละลาย ทำให้นักลงทุนถอยห่างจากกลุ่มนี้ แต่ช่วงเวลานี้เองก็ถือเป็น “จุดเริ่มต้น” ของวัฏจักรรอบใหม่ เพราะเมื่ออุปทานเริ่มลดลง โอกาสในการฟื้นตัวก็จะกลับมาอีกครั้ง

วัฏจักรของธุรกิจขนส่งทางเรือจึงคล้ายกับวัฏจักรของสินค้าโภคภัณฑ์ แต่มีความซับซ้อนขึ้นด้วย “น้ำเค็มและเหล็กกล้า” การเข้าใจวัฏจักรเหล่านี้ถือเป็นสิ่งสำคัญมากสำหรับนักลงทุน เพราะการลงทุนในหุ้นขนส่งทางเรือ ไม่ใช่แค่ดูว่าใครนวัตกรรมเก่งกว่า แต่ต้องดูว่าอยู่ตรงจุดไหนของวัฏจักรเศรษฐกิจและตลาดค่าระวางเรือ

หุ้นขนส่งทางเรือกับความต้องการของผู้บริโภค

หุ้นขนส่งทางเรือแต่ละประเภทไม่ได้เคลื่อนไหวในทิศทางเดียวกัน เพราะแต่ละกลุ่มได้รับผลกระทบจากปัจจัยเศรษฐกิจที่แตกต่างกันโดยสิ้นเชิง

เรือคอนเทนเนอร์ที่ขับเคลื่อนด้วยพฤติกรรมผู้บริโภค

• กลุ่มนี้ผูกติดกับความต้องการซื้อสินค้าโดยตรง โดยเฉพาะในประเทศพัฒนาแล้วอย่างสหรัฐฯ และยุโรป
• เมื่อความต้องการของผู้บริโภคเพิ่มขึ้น เช่น ช่วงเทศกาล การเติมสต๊อกของร้านค้าปลีก หรือการเติบโตของอีคอมเมิร์ซ ปริมาณการขนส่งตู้คอนเทนเนอร์ก็จะเพิ่มขึ้นตาม ส่งผลให้อัตราค่าระวางเรือสูงขึ้น
• แต่หากเกิดภาวะเศรษฐกิจถดถอยหรือความเชื่อมั่นผู้บริโภคลดลง บริษัทค้าปลีกมักชะลอการสั่งสินค้า ทำให้ปริมาณขนส่งและการจราจรทางท่าเรือลดลงตามไปด้วย

เรือเทกองและเรือบรรทุกน้ำมัน: ขึ้นอยู่กับภาคอุตสาหกรรม

• กลุ่มนี้เคลื่อนไหวตามความต้องการของภาคอุตสาหกรรมและโภคภัณฑ์
• หุ้นกลุ่มเรือเทกองมักผูกกับการนำเข้าสินค้าโภคภัณฑ์ เช่น ถ่านหิน เหล็ก และธัญพืช ซึ่งเชื่อมโยงกับการก่อสร้างและโครงสร้างพื้นฐาน
• เรือบรรทุกน้ำมันได้รับอิทธิพลจากอัตราการใช้น้ำมันทั่วโลกและกำไรของโรงกลั่น ซึ่งขึ้นอยู่กับกิจกรรมทางเศรษฐกิจของภาคอุตสาหกรรม มากกว่าการใช้จ่ายของผู้บริโภคทั่วไป

สรุปสั้น ๆ: การเข้าใจลักษณะของหุ้นแต่ละกลุ่มในอุตสาหกรรมขนส่งทางเรือเป็นสิ่งสำคัญสำหรับนักลงทุน โดยหุ้นกลุ่มเรือคอนเทนเนอร์มักสะท้อนความเชื่อมั่นและพฤติกรรมของผู้บริโภค ขณะที่หุ้นกลุ่มเรือเทกองและเรือบรรทุกน้ำมันจะสะท้อนภาวะเศรษฐกิจมหภาคและวัฏจักรของภาคอุตสาหกรรม การแยกแยะความแตกต่างเหล่านี้อย่างชัดเจนจะช่วยให้นักลงทุนสามารถเลือกลงทุนได้อย่างแม่นยำและสอดคล้องกับแนวโน้มเศรษฐกิจที่คาดการณ์ไว้ เพิ่มโอกาสในการสร้างผลตอบแทนที่มั่นคงในระยะยาว

หุ้นขนส่งทางเรือ สงครามการค้า และความเสี่ยงทางภูมิรัฐศาสตร์

ธุรกิจขนส่งทางเรือไม่ได้ดำเนินอยู่แบบโดดเดี่ยว แต่ต้องแล่นฝ่าคลื่นของการเมืองโลก ภาษีนำเข้า ความตึงเครียดทางทหาร และความสัมพันธ์ระหว่างประเทศที่เปลี่ยนแปลงอยู่เสมอ สงครามการค้าและความขัดแย้งทางภูมิรัฐศาสตร์สามารถส่งผลต่อเส้นทางเดินเรือ ทำให้ค่าระวางผันผวน หรือแม้แต่กดอุปสงค์ให้ลดลง ซึ่งล้วนเป็นปัจจัยเสี่ยงสำคัญที่ส่งผลต่อราคาหุ้นกลุ่มขนส่งทางเรือ

ผลกระทบของความเสี่ยงทางภูมิรัฐศาสตร์ต่ออุตสาหกรรมขนส่งทางเรือ

• เหตุโจมตีในทะเลแดง (ปี 2024): การเดินเรือผ่านคลองสุเอซถูกรบกวน ทำให้ต้องเปลี่ยนเส้นทางขนส่งคอนเทนเนอร์และน้ำมัน ส่งผลให้ค่าระวางพุ่งสูง
• สงครามรัสเซีย–ยูเครน: ส่งผลให้รูปแบบการขนส่งธัญพืช พลังงาน และความต้องการเรือบรรทุกน้ำมันเปลี่ยนแปลง
• ความตึงเครียดระหว่างสหรัฐฯ กับจีน: นำไปสู่การเก็บภาษีนำเข้า การปรับเปลี่ยนเส้นทางเดินเรือ และความผันผวนของค่าระวางเรือคอนเทนเนอร์
• มาตรการคว่ำบาตร: เรือบรรทุกน้ำมันดิบต้องเผชิญกับข้อจำกัดด้านกฎหมายและการประกันภัย เมื่อทำธุรกรรมกับประเทศที่ถูกคว่ำบาตร เช่น อิหร่าน เวเนซุเอลา และรัสเซีย

แม้ความเสี่ยงทางภูมิรัฐศาสตร์จะกดดันอุปสงค์โดยรวมในภาคการค้าโลก แต่อาจกลายเป็นปัจจัยบวกต่อหุ้นกลุ่มขนส่งในบางสถานการณ์ เช่น เมื่อเส้นทางเดินเรือหลักเกิดปัญหา เรือจำนวนมากจำเป็นต้องเปลี่ยนเส้นทางไปยังเส้นทางที่ยาวขึ้น (เช่น อ้อมแหลมกู๊ดโฮปในแอฟริกาใต้) ทำให้จำนวนเรือว่างในตลาดลดลง อุปทานตึงตัว และส่งผลให้ค่าระวางเรือแบบรายเที่ยว (spot rate) ปรับตัวสูงขึ้นในระยะสั้น ซึ่งเป็นผลดีต่อผู้ให้บริการเดินเรือ

วิเคราะห์หุ้นขนส่งทางเรือ: ตัวชี้วัดสำคัญที่นักลงทุนต้องรู้

IMAGE

การวิเคราะห์บริษัทขนส่งทางเรือไม่เหมือนกับการวิเคราะห์บริษัทซอฟต์แวร์ เพราะไม่ได้เน้นเรื่องผลิตภัณฑ์ใหม่ แต่เกี่ยวข้องกับอัตราค่าระวางเรือ ขนาดกองเรือ สัญญาเช่า และมูลค่าสินทรัพย์ที่จับต้องได้ ต่อไปนี้คือตัวชี้วัดหลักที่นักลงทุนควรเข้าใจ:

1. Time Charter Equivalent (TCE)

• แสดงถึงรายได้เฉลี่ยต่อวันของเรือต่อเที่ยว หลังจากหักค่าใช้จ่าย เช่น ค่าธรรมเนียมท่าเรือและค่าน้ำมันเชื้อเพลิง
• สำคัญอย่างยิ่งในการเปรียบเทียบระหว่างกองเรือและกรอบเวลาต่างๆ

2. Operating Days / Utilization Rate

• แสดงให้เห็นว่ากองเรือกำลังสร้างรายได้อย่างแข็งขันมากเพียงใด
• อัตราการใช้ประโยชน์สูง = ผลกำไรและประสิทธิภาพที่ดีขึ้น

3. มูลค่าสินทรัพย์สุทธิต่อหุ้น (NAV per Share)

• มูลค่ารวมของกองเรือหักด้วยหนี้สิน หารด้วยจำนวนหุ้น
• สำคัญเนื่องจากหุ้นขนส่งทางเรือมักซื้อขายในราคาส่วนลดหรือสูงกว่ามูลค่าทรัพย์สินสุทธิ (NAV) ตามภาวะตลาด

4. อายุและประสิทธิภาพของกองเรือ

• เรือรุ่นใหม่มักหมายถึงการประหยัดเชื้อเพลิงที่ดีขึ้น อัตราค่าเช่าที่สูงขึ้น และการปฏิบัติตามมาตรฐานด้านสิ่งแวดล้อม
• บริษัทที่มีกองเรือเก่าอาจเผชิญกับต้นทุนการปรับปรุงหรือความเสี่ยงด้านความล้าสมัย

5. อัตราส่วนหนี้สินต่อมูลค่ากองเรือ (Debt-to-Fleet Value Ratio)

• บริษัทที่ใช้เงินทุนจำนวนมากต้องบริหารจัดการหนี้สิน
• หนี้สินที่มากเกินไปอาจส่งผลเสียในช่วงเศรษฐกิจตกต่ำ การมีอัตราส่วนหนี้สินต่อทุนต่ำจะช่วยให้มีความยืดหยุ่นมากขึ้น

6. นโยบายการจ่ายเงินปันผล

• การจ่ายเงินเป็นแบบคงที่หรือแบบผันแปรตามรายได้จากการขนส่งสินค้า
• เงินปันผลที่สูงในปีที่ดีอาจหายไปอย่างรวดเร็วเมื่ออัตราลดลง
• ภาคส่วนย่อยต่างๆ ให้ความสำคัญกับสิ่งต่างๆ ที่แตกต่างกัน นักลงทุนสินค้าแห้งเทกองจับตามองจีนและดัชนี Baltic Dry Index นักลงทุนตู้คอนเทนเนอร์ให้ความสำคัญกับกระแสการค้าโลก อุปสงค์ค้าปลีก และการจัดการกำลังการผลิต

หมายเหตุ: แต่ละกลุ่มย่อยของธุรกิจเดินเรือมีจุดเน้นต่างกัน: นักลงทุนในกลุ่มเรือเทกองมักติดตามเศรษฐกิจจีนและดัชนี Baltic Dry Index ในขณะที่นักลงทุนในเรือตู้จะให้ความสำคัญกับกระแสการค้าโลก ความต้องการผู้บริโภค และการจัดการความจุ

ดัชนีการขนส่งที่สำคัญที่นักลงทุนทุกคนควรรู้

IMAGE

การทำความเข้าใจหุ้นขนส่งทางเรือหมายถึงการทำความเข้าใจอัตราค่าระวางเรือ และในขณะที่บริษัทขนส่งทางเรือแต่ละแห่งอาจเปิดเผยกำไรต่อเที่ยวหรือต่อเรือของตนเอง นักลงทุนมักหันมาใช้ดัชนีอ้างอิงเพื่อให้ได้มุมมองที่เป็นมาตรฐานของตลาด

ด้านล่างนี้คือดัชนีการขนส่งทางเรือที่สำคัญที่สุด 5 ดัชนี ซึ่งสะท้อนถึงจังหวะการฟื้นตัวของการขนส่งสินค้าแห้งเทกองและตู้คอนเทนเนอร์ รวมถึงอิทธิพลที่ส่งผลต่อความเชื่อมั่นของนักลงทุน ความคาดหวังด้านกำไร และข้อมูลเชิงลึกเชิงมหภาค

1. ดัชนี Baltic Dry Index (BDI)

กลุ่ม: สินค้าเทกองแห้ง (Dry Bulk)
เผยแพร่โดย: Baltic Exchange (ลอนดอน)

BDI ถือเป็นมาตรฐานสำคัญในการวัดอัตราค่าระวางเรือขนส่งสินค้าเทกองแห้งทั่วโลก โดยเฉลี่ยอัตราค่าระวางในตลาด spot สำหรับเรือหลายประเภท เช่น:

• Capesize (ขนส่งแร่เหล็ก ถ่านหิน)
• Panamax (ขนส่งธัญพืช ถ่านหิน)
• Supramax/Handysize (ขนส่งสินค้าเทกองรอง)

BDI ถือเป็นตัวชี้วัดแบบเรียลไทม์ของอุปสงค์ภาคอุตสาหกรรม โดยเฉพาะวัสดุที่ส่งเข้าและออกจากจีน หากดัชนี BDI พุ่งสูงขึ้น มักเป็นสัญญาณของการค้าโลกที่ฟื้นตัว ในขณะที่หากดัชนีร่วงแรง มักสะท้อนถึงความกังวลเกี่ยวกับเศรษฐกิจที่ชะลอตัว นักเศรษฐศาสตร์และนักลงทุนแมโครมักใช้ BDI เป็นหนึ่งในตัวชี้นำเศรษฐกิจโลกที่สำคัญ

2. ดัชนี Baltic Capesize Index (BCI)

กลุ่ม: สินค้าเทกองแห้ง (เรือขนาด Capesize)
เผยแพร่โดย: Baltic Exchange

BCI ติดตามเฉพาะอัตราค่าระวางเรือ Capesize ซึ่งมีขนาดใหญ่เกินกว่าจะผ่านคลองปานามา และมักใช้ขนส่งแร่เหล็กและถ่านหินระหว่างทวีป

ดัชนีนี้มีความผันผวนสูง และตอบสนองไวต่อ:

• ความต้องการเหล็กของจีน
• ปริมาณเหมืองในออสเตรเลียและบราซิล
• สภาพการจราจรของท่าเรือ

นักลงทุนในหุ้นเรือเช่น Golden Ocean หรือ Star Bulk มักติดตาม BCI อย่างใกล้ชิดเพื่อประเมินแนวโน้มรายได้ของบริษัท

3. ดัชนี Shanghai Containerized Freight Index (SCFI)

กลุ่ม: ขนส่งตู้คอนเทนเนอร์
เผยแพร่โดย: Shanghai Shipping Exchange (จีน)

SCFI สะท้อนอัตราค่าระวางในตลาด spot สำหรับการขนส่งตู้คอนเทนเนอร์จากเซี่ยงไฮ่ไปยังท่าเรือหลักทั่วโลก เช่น:

• รอตเตอร์ดัม
• ลอสแอนเจลิส
• ดูไบ

แตกต่างจากดัชนีเทกองแห้ง SCFI วัดการเคลื่อนไหวของสินค้าผู้บริโภคในตู้คอนเทนเนอร์ ซึ่งได้รับผลกระทบจาก:

• อุปสงค์ค้าปลีก
• ความแออัดของซัพพลายเชน
• ความสามารถของผู้ให้บริการเรือ

ในช่วงโควิด ดัชนี SCFI พุ่งขึ้นอย่างมากจากปัญหาซัพพลายเชน และลดลงเมื่อดีมานด์เริ่มเย็นลง

นักลงทุนในหุ้นขนส่งตู้คอนเทนเนอร์ เช่น ZIM, Maersk หรือ Hapag-Lloyd มักใช้ SCFI เพื่อติดตามอำนาจการตั้งราคาของบริษัท

4. ดัชนี Harpex Shipping Index

กลุ่ม: ตู้คอนเทนเนอร์ (เรือขนาดเล็ก)
เผยแพร่โดย: Harper Petersen

Harpex เน้นติดตามอัตราค่าระวางของเรือตู้คอนเทนเนอร์ขนาดเล็ก เช่น feeder ships ที่ใช้ขนส่งในเส้นทางภูมิภาค โดยมักใช้เป็นตัวชี้วัดล่วงหน้า (leading indicator) สำหรับ:

• แนวโน้มอัตราค่าระวางในตลาดชั้นรอง
• การเติบโตของตลาดเกิดใหม่
• ทิศทางของการเติมสินค้าในระบบโลจิสติกส์

ดัชนี Harpex มีประโยชน์มากในการวัดดีมานด์ของท่าเรือรอง และเส้นทางการค้าทางเลือกที่ไม่ใช่สายหลัก

6 เคล็ดลับการลงทุนในหุ้นเดินเรือที่นักลงทุนไม่ควรมองข้าม

การลงทุนในหุ้นขนส่งทางเรือไม่ได้เกี่ยวกับการเติบโตอย่างต่อเนื่องเสมอไป แต่ขึ้นอยู่กับ “วัฏจักร” จังหวะ และการเข้าใจปัจจัยมหภาค หากคุณสนใจเข้าสู่ภาคส่วนที่มักถูกมองข้ามแต่มีศักยภาพสูง นี่คือ 6 เคล็ดลับสำคัญที่จะช่วยให้คุณวางกลยุทธ์ได้อย่างมั่นใจ:

1. เข้าใจวัฏจักรของธุรกิจขนส่ง

ธุรกิจเดินเรือเป็นหนึ่งในภาคที่มีวัฏจักรชัดเจนที่สุด ราคาค่าขนส่งจะพุ่งสูงเมื่อมีเรือไม่เพียงพอต่อความต้องการ และจะร่วงลงอย่างรวดเร็วเมื่อจำนวนเรือในตลาดมากเกินไป คุณควรรู้ว่าเรากำลังอยู่ช่วงไหนของวัฏจักรก่อนจะลงทุน

2. รู้จักประเภทของธุรกิจเดินเรือ

คุณกำลังลงทุนในเรือเทกอง (Dry Bulk), เรือบรรทุกน้ำมัน (Tankers), เรือคอนเทนเนอร์ หรือเรือบรรทุกก๊าซธรรมชาติเหลว (LNG Carriers)? แต่ละประเภทมีตัวขับเคลื่อนที่แตกต่างกัน เช่น ธุรกิจเรือเทกองขึ้นอยู่กับโครงการโครงสร้างพื้นฐานของจีน ขณะที่เรือคอนเทนเนอร์ผูกกับอุปสงค์ผู้บริโภคทั่วโลก ดังนั้น อย่ามองหุ้นเรือทั้งหมดเป็นแบบเดียวกัน

3. ใช้ NAV เป็นเข็มทิศในการประเมินมูลค่า

"มูลค่าสินทรัพย์สุทธิ (NAV)" เป็นตัวชี้วัดสำคัญในอุตสาหกรรมนี้ หากราคาหุ้นต่ำกว่าค่า NAV มาก อาจบ่งชี้ว่าหุ้นนั้นถูกตีราคาต่ำเกินไป (เว้นแต่จะมีเหตุผลเฉพาะ) เปรียบเทียบราคาหุ้นกับมูลค่ากองเรือหักหนี้สิน และติดตามดูว่าผู้บริหารใช้เงินทุนอย่างไร

4. ดูโครงสร้างสัญญาเช่าเรือ (Charter Structure)

สัญญาเช่าระยะยาวให้กระแสเงินสดที่มั่นคง ส่วนการเปิดรับตลาดสปอต (spot market) อาจสร้างโอกาสทำกำไรสูง แต่ก็มีความผันผวนมาก รู้ว่าแต่ละบริษัทมีสัดส่วนรายได้จากสัญญาแบบใด เพื่อประเมินแนวโน้มกำไรได้อย่างถูกต้อง

5. อย่าไล่ตามเงินปันผลอย่างไม่ระวัง

แม้หลายบริษัทในกลุ่มเดินเรือจะจ่ายเงินปันผลสูง แต่ส่วนใหญ่เป็นเงินปันผลแบบแปรผัน ไม่ใช่แบบรับประกัน เมื่อค่าขนส่งลดลง การจ่ายปันผลก็มักลดตามไปด้วย ศึกษานโยบายของแต่ละบริษัทก่อนจะคาดหวังว่าปันผลจะยั่งยืน

6. จับตาปริมาณการสั่งต่อเรือลำใหม่

แม้คำสั่งต่อเรือลำใหม่อาจดูน่าสนใจ แต่หากมีมากเกินไปก็มักสะท้อนว่าตลาดใกล้ถึงจุดสูงสุดแล้ว เพราะบ่อยครั้ง “บูมการต่อเรือ” มักจะมาก่อน “ฟองสบู่ค่าระวาง” การรู้ทันสัญญาณเหล่านี้ช่วยให้คุณหลีกเลี่ยงช่วงขาลงได้

ปัจจัยสำคัญที่ต้องรู้ในการลงทุนหุ้นเดินเรือ

ต่างจากหุ้นเทคหรือสินค้าอุปโภค หุ้นขนส่งทางเรืออิงกับเศรษฐกิจมหภาค สินทรัพย์จริง และกระแสการค้าระหว่างประเทศ นักลงทุนจึงควรจับตาปัจจัยเหล่านี้เมื่อลงทุนในหุ้นกลุ่มขนส่งทางเรือ

1. ค่าระวางเรือ (Freight Rates)
เป็นตัวขับเคลื่อนรายได้และความเชื่อมั่นของตลาดในระยะสั้นที่สำคัญที่สุด ควรติดตามดัชนี เช่น Baltic Dry Index (BDI) สำหรับเรือเทกอง หรือ SCFI และ Xeneta สำหรับเรือคอนเทนเนอร์ เพราะการเปลี่ยนแปลงของอัตราค่าระวางเพียง 10-20% อาจส่งผลต่อกำไรอย่างมีนัยสำคัญ

2. ขนาดและอายุของกองเรือ
การซื้อหุ้นบริษัทเดินเรือก็เหมือนการซื้อ “กองเรือ” เรือรุ่นใหม่ที่ประหยัดเชื้อเพลิงจะได้ราคาค่าขนส่งสูงกว่าและผ่านมาตรฐานด้านสิ่งแวดล้อม เรือเก่าอาจต้องปลดระวางเร็วขึ้นหรือใช้ต้นทุนในการปรับปรุงให้ทันสมัยสูง

3. ความแข็งแกร่งของงบดุล
ภาวะถดถอยในอุตสาหกรรมเดินเรืออาจกินเวลาหลายปี บริษัทที่มีสถานะทางการเงินแข็งแรง มีเงินสดเพียงพอ และหนี้ไม่สูงเกินไป จะสามารถประคองตัวในช่วงตกต่ำและขยายกิจการได้เมื่อคู่แข่งหมดแรง

4. ข้อมูลเศรษฐกิจจีนและการค้าโลก
จีนเป็นผู้นำเข้าวัตถุดิบเทกองรายใหญ่ที่สุดของโลก การก่อสร้าง การผลิตเหล็ก และระดับการนำเข้าของจีนมีผลโดยตรงต่อความต้องการขนส่ง ในขณะเดียวกัน อุปสงค์จากผู้บริโภคฝั่งตะวันตกจะเป็นตัวขับเคลื่อนเรือคอนเทนเนอร์

5. ความเสี่ยงทางภูมิรัฐศาสตร์และกฎระเบียบ
ตั้งแต่เหตุการณ์ปิดคลอง การคว่ำบาตร ไปจนถึงข้อกำหนดด้านสิ่งแวดล้อม บริษัทเดินเรือต้องปรับตัวกับสถานการณ์ระดับโลกอยู่เสมอ กฎของ IMO เช่น EEXI และ CII กำลังส่งผลต่อมูลค่ากองเรือและต้นทุนการปฏิบัติตามข้อบังคับ

6. นโยบายเงินปันผลและอัตราการจ่าย (Payout Ratio)
หลายบริษัทในกลุ่มนี้มักจ่ายเงินปันผลจำนวนมากในช่วงตลาดขาขึ้น แต่ต้องดูว่าบริษัทมีนโยบายจ่ายแบบคงที่หรือขึ้นอยู่กับผลประกอบการ เพราะอัตราปันผลสูงแม้จะน่าสนใจ แต่อาจไม่ยั่งยืน

การติดตามปัจจัยเหล่านี้ไม่ใช่เรื่องเลือกทำหรือไม่ทำ แต่เป็นสิ่ง “จำเป็น” นักลงทุนที่เชี่ยวชาญจะรู้จักจับกระแสเศรษฐกิจโลกไปพร้อมกับการดูเครื่องยนต์ภายในของแต่ละบริษัทเดินเรือที่เขาเลือกสนับสนุน

บทสรุป

หุ้นขนส่งทางเรือเป็นเสมือนหน้าต่างสู่หนึ่งในอุตสาหกรรมที่เก่าแก่ที่สุดแต่สำคัญที่สุดของโลก ไม่ว่าจะเป็นการขนส่งธัญพืชจากอาร์เจนตินาไปยังจีน หรือการขนส่งน้ำมันดิบจากอ่าวเปอร์เซียไปยังยุโรป เศรษฐกิจโลกขึ้นอยู่กับการขนส่งสินค้าทางทะเล และนักลงทุนสามารถได้รับผลตอบแทนจากบริษัทขนส่งที่จดทะเบียนในตลาดหลักทรัพย์

อย่างไรก็ตาม หุ้นกลุ่มนี้ แตกต่างจากหุ้นเทคโนโลยีหรือสินค้าอุปโภคบริโภค เพราะเป็นธุรกิจที่มีวัฏจักรชัดเจน ใช้เงินทุนจำนวนมาก และขับเคลื่อนโดยพลวัตทางการค้าโลก ไม่ใช่การเปิดตัวผลิตภัณฑ์รายไตรมาส ช่วงขาขึ้นและขาลงเป็นเรื่องปกติ ไม่ใช่ข้อยกเว้น ตลาดที่แข็งแกร่งสามารถนำมาซึ่งเงินปันผลที่พุ่งสูงขึ้นและมูลค่าหุ้นที่เพิ่มขึ้นอย่างรวดเร็ว ในขณะที่อุปทานส่วนเกินหรืออุปสงค์ทางการค้าที่อ่อนแออาจนำไปสู่การลดลงอย่างรุนแรง

สำหรับนักลงทุนที่มีมุมมองเชิงมหภาคและยอมรับความผันผวน หุ้นขนส่งทางเรือสามารถมอบคุณค่า ผลตอบแทน และการเข้าถึงตลาดโลกได้ กุญแจสำคัญคือการทำความเข้าใจว่าเราอยู่ในจุดใดของวัฏจักร ปัจจัยใดที่ขับเคลื่อนอัตราค่าระวาง และภาคส่วนย่อยใด (สินค้าเทกอง เรือบรรทุกน้ำมัน ตู้คอนเทนเนอร์ หรือ LNG) ที่อยู่ในตำแหน่งที่ดีที่สุดสำหรับภาวะเศรษฐกิจในปัจจุบัน

_{เอกสารฉบับนี้จัดทำขึ้นเพื่อให้ข้อมูลเบื้องต้นและใช้สำหรับการศึกษาเท่านั้น ความคิดเห็น การวิเคราะห์ ราคา หรือเนื้อหาอื่น ๆ ในเอกสารนี้ ไม่ได้มีวัตถุประสงค์เพื่อให้คำแนะนำในการลงทุน หรือเพื่อให้ความเข้าใจด้านกฎหมายของประเทศ Belize
ผลประกอบการในอดีตไม่ได้เป็นการรับประกันถึงผลประกอบการในอนาคต การกระทำหรือการตัดสินใจใด ๆ ตามข้อมูลในเอกสารนี้ เป็นความเสี่ยงของผู้ดำเนินการเอง XTB ไม่มีส่วนรับผิดชอบต่อความสูญเสีย ความเสียหาย หรือผลกำไรหรือขาดทุนใด ๆ ที่อาจเกิดขึ้น ไม่ว่าจะเป็นทางตรงหรือทางอ้อมจากการใช้ข้อมูลในเอกสารนี้
ทุกการตัดสินใจลงทุนควรพิจารณาอย่างรอบคอบ และเป็นความรับผิดชอบของท่านเอง}