Áp thuế đồng: Liệu có đáng sợ đến thế?

Vào ngày 30 tháng 7 năm 2025, Tổng thống Donald Trump đã công bố việc áp thuế 50% đối với một số sản phẩm đồng, nhưng đáng chú ý là loại trừ đồng tinh luyện – dạng giao dịch quan trọng nhất của kim loại này. Quyết định này đã gây ra đợt giảm giá lớn nhất trong lịch sử của giá đồng trên sàn COMEX tại Mỹ, trong khi giá trên Sở Giao dịch Kim loại London (LME) lại ổn định hơn. Mặc dù giá tại LME ban đầu cũng sụt giảm do phản ứng tức thời của thị trường, dự kiến trong ngắn hạn sẽ có sự hội tụ giá trở lại, chủ yếu là do điều chỉnh từ phía thị trường Mỹ chứ không phải châu Âu.

Tổng thống Trump đã quyết định điều gì?

Bắt đầu từ ngày 1 tháng 8 năm 2025, thuế nhập khẩu 50% sẽ được áp dụng đối với các sản phẩm đồng sau:

• Các sản phẩm đồng bán thành phẩm: Ống, dây, thanh, tấm, ống dẫn

• Linh kiện đồng: Các loại khớp nối ống, cáp điện, đầu nối

• Sản phẩm chứa nhiều đồng: Máy biến áp, động cơ điện

• Hàng hóa hoàn thiện: Hệ thống điện, hệ thống sưởi

Những mặt hàng được miễn thuế quan trọng

Ông Trump đã loại trừ các sản phẩm có vai trò quan trọng trong chuỗi sản xuất:

• Đồng tinh luyện (cathode): Dạng giao dịch chủ yếu và tinh khiết nhất của đồng

• Quặng và tinh quặng đồng: Nguyên liệu thô cho sản xuất

• Đồng phế liệu: Nguồn nguyên liệu tái chế

• Đồng blister và anode: Sản phẩm trung gian trong quá trình tinh luyện

Thị trường phản ứng ra sao?

Giá đồng trên sàn COMEX (Mỹ) – vốn đã giao dịch với mức chênh lệch cao hơn hơn 30% so với giá LME – đã lao dốc không phanh, ghi nhận mức giảm trong một phiên lớn nhất trong lịch sử vào hôm qua. Giá đã giảm khoảng 20% ngay lập tức, gần như xóa sổ hoàn toàn phần chênh lệch giá giữa COMEX và LME. Điều quan trọng cần lưu ý là trong 6 tháng qua, Mỹ đã tích trữ một lượng đồng khổng lồ, vượt 250.000 tấn – mức cao nhất trong hơn 20 năm, do dự đoán trước về chính sách thuế. Giờ đây, khi thuế được áp dụng, lượng tồn kho này có thể dẫn đến sự sụt giảm mạnh trong nhu cầu tiêu thụ đồng tại Mỹ, đồng thời khiến mọi cơ hội kiếm lời từ chênh lệch giá (arbitrage) giữa hai sàn giao dịch bị xóa bỏ hoàn toàn.
Toàn bộ chênh lệch tăng trưởng từ đầu năm đến nay giữa COMEX và LME đã hoàn toàn biến mất. Nguồn: Bloomberg Finance LP

Triển vọng tiếp theo cho giá đồng trên sàn LME là gì?

Đà giảm giá trên sàn LME hôm nay khá hạn chế. Việc chênh lệch giá giữa COMEX và LME gần như bị xóa bỏ khiến giá trên LME không có nhiều dư địa để tăng mạnh. Tuy nhiên, vai trò của LME có thể sẽ được củng cố trở lại khi rủi ro liên quan đến việc đình trệ thương mại từ Mỹ được loại bỏ. Cần lưu ý rằng lượng tồn kho trên các sàn giao dịch toàn cầu đã tăng nhẹ trong thời gian gần đây, điều này có thể kìm hãm đà tăng giá, trong khi tồn kho đồng tại Trung Quốc lại đang sụt giảm mạnh. Ngoài ra, một chỉ báo hàng đầu cho giá đồng – tín dụng kích thích của Trung Quốc – đang tăng rõ rệt, cho thấy triển vọng tích cực trung hạn cho thị trường đồng. Thị trường LME cũng có thể thu hút dòng tiền đầu tư chuyển từ thị trường Mỹ, qua đó làm dịu bớt lo ngại về biến động giá quá mức.

Tồn kho đồng toàn cầu tăng gần đây nhưng vẫn ở mức thấp so với lịch sử. Nguồn: Bloomberg Finance LP, XTB

Tồn kho tại Sở giao dịch Thượng Hải (Trung Quốc) giảm xuống mức thấp nhất kể từ năm 2024. Nguồn: Bloomberg Finance LP, XTB

Tín dụng kích thích của Trung Quốc đang tăng lên mức cao nhất kể từ tháng 11 năm 2024 – là chỉ báo hàng đầu cho xu hướng giá đồng. Nguồn: Bloomberg Finance LP, XTB

Chile và Peru – Những bên hưởng lợi chính

Phần lớn nguồn cung đồng cho Mỹ đến từ các quốc gia Nam Mỹ, cụ thể là Chile và Peru. Do đó, tình huống hiện tại có thể sẽ hỗ trợ tích cực cho giá đồng trên sàn LME, vì các quốc gia này không cần tìm thị trường mới – họ vẫn có thể tiếp tục xuất khẩu đồng tinh luyện sang Mỹ mà không bị đánh thuế. Ngược lại, Canada – nước xuất khẩu chủ yếu các sản phẩm đồng hoàn thiện – sẽ phải chịu tác động tiêu cực đáng kể từ chính sách thuế mới.

Mặc dù hiện tại đồng USD đang mạnh lên, nhưng tác động tích cực đối với đồng peso Chile trong dài hạn là điều không thể loại trừ. Trên thực tế, mối tương quan giữa USDCLP và giá đồng trong vài tháng qua là khá cao, dù có sự phân kỳ rõ rệt trong vài tuần gần đây.

USDCLP vẫn đang duy trì ở mức cao, tuy nhiên một diễn biến tích cực trong chính sách thuế có thể giúp các đồng tiền Nam Mỹ hưởng lợi. Nguồn: xStation5

Triển vọng giá

Gần đây, giá đồng đã giảm và phản ứng tiêu cực trước quyết định loại trừ đồng tinh luyện khỏi danh sách bị áp thuế của Trump. Hiện tại, giá đồng đang phản ứng với mức đáy cục bộ từ giữa tháng 7 và có thể sẽ quay lại phản ánh các yếu tố cơ bản toàn cầu trong thời gian tới.

• Ngưỡng hỗ trợ quan trọng nằm tại $9.500 và ngay dưới đó là mức Fibonacci thoái lui 38,2% của xu hướng giảm gần đây.

• Đồng USD mạnh lên hiện đang là yếu tố tiêu cực đối với giá đồng.

• Tuy nhiên, một đợt suy thoái giá kéo dài chỉ có thể xảy ra nếu kinh tế toàn cầu sụp đổ hoặc nguồn cung tăng mạnh một cách bất thường.

• Ngưỡng $10.000 vẫn là mức kháng cự rõ rệt, đòi hỏi phải có chất xúc tác tích cực rất mạnh để phá vỡ.

• Không loại trừ khả năng rằng đà tăng chi tiêu tại Trung Quốc gần đây sẽ tiếp tục hỗ trợ giá đồng toàn cầu trong các tháng tới.