Kim loại quý lập kỷ lục: Vàng và Bạc tỏa sáng khi Fed kết thúc chu kỳ thắt chặt

Kim loại quý tiếp tục tăng mạnh trong phiên hôm nay. Vàng đã vượt ngưỡng 4.200 USD/ounce, trong khi bạc tiến sát 52 USD/ounce. Sự mất giá của các đồng tiền pháp định (fiat) đang tiếp diễn, khiến những tài sản khan hiếm nguồn cung một lần nữa thu hút sự quan tâm mạnh mẽ từ giới đầu tư. Nhưng điều gì đã xảy ra đêm qua khiến giá leo lên đỉnh mới?

Jerome Powell công bố các biện pháp kích thích mới

Trong giai đoạn đại dịch (2020–2021), Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) đã tăng gấp đôi bảng cân đối kế toán, từ 4,5 nghìn tỷ USD lên 9 nghìn tỷ USD, góp phần đẩy lạm phát lên mức cao nhất kể từ thập niên 1970. Chính sách tiền rẻ đã làm nóng nền kinh tế — nhưng cũng khiến chi phí sinh hoạt, từ thực phẩm đến nhà ở, tăng vọt.

Từ tháng 6/2022, Fed bắt đầu thu hẹp bảng cân đối (Quantitative Tightening – QT), tức rút bớt tiền khỏi hệ thống. Ít thanh khoản hơn, về lý thuyết, sẽ đẩy giá tài sản xuống — nhưng thực tế, điều đó không xảy ra.

Hôm qua, Chủ tịch Fed Jerome Powell ám chỉ sắp kết thúc chương trình QT, vốn đã được sử dụng để hút bớt tiền ra khỏi nền kinh tế bằng cách bán tài sản hoặc để trái phiếu đáo hạn mà không tái đầu tư.

Trước là các đợt cắt giảm lãi suất, giờ là chấm dứt QT. Tất cả cho thấy một chu kỳ nới lỏng tiền tệ mới đang bắt đầu.

Tại sao công bố vào lúc này?

Bởi vì hệ thống tài chính đang cạn kiệt thanh khoản. Công cụ “đệm” của Fed — Reverse Repo Facility — đã giảm từ 2,5 nghìn tỷ USD xuống chỉ còn khoảng 5 tỷ USD.

Cơ chế này giống như một bãi đỗ xe khổng lồ cho tiền mặt: khi tiền quá dư thừa, Fed “mở chỗ” để hút bớt; khi cần tái bơm tiền, Fed “đóng chỗ” và dòng tiền quay trở lại thị trường.

Hiện tại, bãi xe đã trống rỗng. Khi không còn tiền mặt, tín dụng sẽ đóng băng — Fed hiểu rõ: không có thanh khoản, hệ thống sẽ sụp đổ, giống như năm 2008.

Vì vậy, họ sẽ in thêm tiền.

Tác động đến thị trường

Sự bất ổn tài khóa và chính trị tại Mỹ, Pháp, Nhật đang tạo áp lực lên các đồng tiền chủ chốt. Nhà đầu tư tìm đến tài sản trú ẩn như vàng, bạc để phòng ngừa rủi ro.

Nếu thị trường vốn đã ở mức cao kỷ lục — vàng, bạc và bitcoin đều gần đỉnh — thì những diễn biến này cho thấy, trong những tháng tới, chỉ còn một hướng đi: đỉnh cao mới.

Ngoài chi tiêu thâm hụt và cắt giảm lãi suất trong bối cảnh rủi ro stagflation, một động lực khác là làn sóng đầu tư AI. Mỹ có thể in thêm tiền, nới rộng thâm hụt với mục tiêu “chiến thắng” trong cuộc đua AI với Trung Quốc.

Khi niềm tin vào tiền pháp định sụp đổ, vàng và bạc không chỉ trở nên giá trị hơn — mà còn phản ánh một sự thay đổi trong hệ thống tài chính toàn cầu.

Rủi ro nào có thể chặn đà tăng của kim loại quý?

1. Chu kỳ thắt chặt mới của Fed: Trong lịch sử, Fed siết chặt chính sách (tăng lãi suất, rút thanh khoản) luôn là yếu tố mạnh nhất chấm dứt chu kỳ tăng giá của vàng và bạc. Tuy nhiên, hiện tại viễn cảnh ngược lại: Fed đã kết thúc QT và tiếp tục cắt giảm lãi suất, tức bơm thêm thanh khoản. Dù Fed có thể giảm tốc độ cắt giảm trong các quý tới, điều này khó làm thay đổi nhu cầu trú ẩn vào vàng.

2. Giá dầu tăng trở lại: Nếu giá dầu thô tăng bền vững, điều này sẽ hút bớt thanh khoản toàn cầu, làm chi phí năng lượng tăng, tăng trưởng chậm lại và USD mạnh lên. Hiện tại, giá dầu vẫn chịu áp lực do lo ngại suy thoái và căng thẳng thương mại, nên rủi ro này có vẻ còn hạn chế.

3. Nguồn cung vàng tăng hoặc các mỏ vàng bán giao ngay (forward sales): Với vàng trên 4.000 USD/ounce, các công ty khai thác vàng có biên lợi nhuận kỷ lục. Tuy nhiên, sau nhiều năm thiếu đầu tư, ít mỏ có thể tăng sản lượng nhanh chóng. Một số có thể muốn chốt lời bằng cách bán trước theo hợp đồng tương lai, nhưng đến nay xu hướng này chưa đáng kể.

4. Ngân hàng trung ương giảm mua vàng: Những năm gần đây, ngân hàng trung ương (NHTW) là nhóm mua vàng lớn nhất, bổ sung dự trữ bất chấp giá cả. Xu hướng này có thể chậm lại nếu thâm hụt tài khoản vãng lai của Mỹ tiếp tục thu hẹp (từ 5,9% GDP xuống 3,3% GDP trong Q2/2025). Khi Mỹ còn thâm hụt lớn, USD vẫn chảy ra nước ngoài và NHTW sẽ dùng một phần để mua vàng.

5. Nhân dân tệ (CNY) phục hồi: Hiện CNY bị định giá thấp hơn nhiều so với sức mua thực tế, chủ yếu do chính sách lãi suất cực thấp của Ngân hàng Trung ương Trung Quốc (PBoC). Điều này khiến người dân Trung Quốc tìm đến vàng để phòng hộ. Tuy nhiên, sáng nay PBoC đã đặt tỷ giá tham chiếu ở mức 7,0995 CNY/USD, mạnh hơn ngưỡng tâm lý 7,10. Nếu xu hướng tăng giá của CNY bền vững, nhu cầu vàng từ Trung Quốc có thể giảm, khi người dân quay về nắm giữ tài sản nội địa.

Tuy nhiên, hiện tại, các yếu tố cơ bản vẫn không thay đổi: nhiều biện pháp kích thích hơn, ít niềm tin hơn vào tiền tệ pháp định và bối cảnh thanh khoản tiếp tục có lợi cho kim loại quý.