Những cổ phiếu "ám ảnh” nhà đầu tư trước thềm Halloween 🎃 — Những kẻ thua cuộc trong năm 2025

Trong khi một số “ông lớn” như Rheinmetall và Nvidia vẫn khiến nhà đầu tư mê mẩn, thì những doanh nghiệp khác lại đang trải qua “ác mộng” trên thị trường chứng khoán. Chúng tôi đã xem xét những cổ phiếu nào đã trở thành nỗi thất vọng tài chính trong năm nay — và những công ty nào thực sự khiến nhà đầu tư khiếp sợ trên khắp Mỹ, châu Âu, Trung Quốc và Nhật Bản trong năm 2025.

Chỉ số S&P 500 được “AI tiếp sức”: Ai thắng, ai thua?

Chỉ số chứng khoán hàng đầu của Mỹ, S&P 500, đã tăng gần 15% kể từ đầu năm. Nhìn thoáng qua, có vẻ như thị trường giá lên vẫn đang diễn ra mạnh mẽ. Tuy nhiên, khi nhìn kỹ hơn, bức tranh lại chia rẽ sâu sắc — một số cổ phiếu tăng hơn 100%, trong khi những mã khác mất đến một nửa giá trị.

Những nhóm cổ phiếu tăng mạnh nhất trong năm nay tập trung ở:

• Ngành bán dẫn và nhà cung cấp bộ nhớ,

• Công nghệ quốc phòng và hạ tầng trí tuệ nhân tạo (AI).

Ngược lại, sự sụt giảm mạnh diễn ra ở các công ty bán lẻ và tư vấn, nơi chi phí cao, thuế quan và sức cầu tiêu dùng suy yếu đã gây áp lực lớn nhất.

Người tiêu dùng mệt mỏi vì lạm phát

Một số “nạn nhân” tiêu biểu trong nhóm doanh nghiệp Mỹ là Deckers Outdoor và Lululemon, với cổ phiếu giảm hơn 50% kể từ đầu năm.

Nguyên nhân? Dù một bộ phận nhỏ người Mỹ vẫn làm ăn khấm khá, người tiêu dùng trung bình lại đang kiệt sức vì giá cả cao và thu nhập thực giảm. Kết quả là sức mua chung suy yếu, khiến nhà đầu tư rời xa các thương hiệu dựa vào bán lẻ.

Thêm vào đó, rủi ro thuế quan tiếp tục đè nặng lên những công ty nhập khẩu hàng hóa từ bên ngoài Mỹ. Ngay cả những thương hiệu biểu tượng từng thống trị thị trường đại chúng cũng đang đánh mất lợi thế cạnh tranh.

Trí tuệ nhân tạo – Phép màu cho người này, cơn ác mộng cho kẻ khác

AI đã trở thành động cơ tăng trưởng mới của Phố Wall — nhưng không phải công ty nào cũng biết cách tận dụng. Trong nhóm gây thất vọng có EPAM Systems và Salesforce, những công ty không đạt kỳ vọng và nay mờ nhạt trước các đối thủ đang hưởng lợi từ làn sóng đầu tư kỷ lục vào hạ tầng AI.

Thị trường đang bước vào giai đoạn “Kẻ thắng giành hết” — nơi người dẫn đầu thống trị, còn kẻ tụt lại dần biến mất.

Ngành dữ liệu chịu áp lực từ AI

Cần đặc biệt chú ý đến Gartner Research và FactSet Research Systems, khi các nhà đầu tư ngày càng lo ngại rằng AI tạo sinh (Generative AI) có thể phá vỡ mô hình kinh doanh truyền thống của họ.

Các hệ thống AI tiên tiến hơn đang làm giảm nhu cầu đối với dịch vụ phân tích truyền thống — vốn từng có biên lợi nhuận cao. Những công việc trước đây cần một đội ngũ chuyên gia, giờ đây một thuật toán có thể thực hiện nhanh hơn và rẻ hơn.

Kết quả là:

• Những dịch vụ từng được định giá cao đang trở nên dễ thay thế,

• Rào cản gia nhập ngành đang sụt giảm nhanh chóng,

• Và áp lực cạnh tranh ngày càng gia tăng theo từng tháng.

Do đó, AI không chỉ mang lại tăng trưởng, mà còn có thể gây sụp đổ hàng trăm mô hình kinh doanh lỗi thời.
Một điều chắc chắn — Phố Wall luôn thay đổi thất thường. Những kẻ thua cuộc hôm nay có thể gây bất ngờ vào ngày mai bằng chiến lược mới, hiệu quả cao hơn và trở lại có lãi.

Châu Âu – Tàu lượn siêu tốc giữa thắng lợi và sụp đổ

So với Phố Wall, chứng khoán châu Âu năm 2025 trông chẳng khác gì một chuyến tàu lượn cảm xúc. Trong khi Mỹ tăng trưởng ổn định, thì “Lục địa Già” lại chia đôi giữa những người chiến thắng rực rỡ và những kẻ thua đau đớn.

Những cái tên dẫn đầu bao gồm:

• Rheinmetall – tập đoàn quốc phòng hàng đầu của Đức,

• Rolls-Royce – biểu tượng kỹ nghệ Anh quốc,

• Orlen – “ông lớn” năng lượng Ba Lan, gây bất ngờ khi lọt top những cổ phiếu mạnh nhất châu Âu.

Nhưng bên cạnh đó, cũng có rất nhiều “nạn nhân”. Tiêu biểu là SIG Group, nhà sản xuất bao bì Thụy Sĩ. So với bức tranh đó, ngành ô tô Đức dù gặp khó khăn vẫn trông như những người thắng tương đối.

Đan Mạch chịu sức ép – Từ hưng phấn đến thất vọng

Cú sốc lớn nhất năm 2025 đến từ Copenhagen. Không lâu trước đây, các doanh nghiệp Đan Mạch còn là ngôi sao sáng của thị trường châu Âu — nay lại nằm trong những cổ phiếu tệ nhất lục địa.

• Novo Nordisk – Từ đỉnh cao đến vùng bão tố: “Gã khổng lồ” dược phẩm dẫn đầu mảng thuốc GLP-1 chứng kiến cổ phiếu lao dốc 40%, khi giới đầu tư lo ngại:

  • Cuộc chiến giá cả tại thị trường béo phì và tiểu đường ở Mỹ

  • Các mức thuế mới đe dọa khả năng cạnh tranh của công ty.

  • Một cú đảo chiều ngoạn mục cho doanh nghiệp từng được xem là ngôi sao sáng nhất châu Âu.

• Pandora – Trang sức đã mất ánh hào quang: Hãng trang sức nổi tiếng toàn cầu phải đối mặt với chi phí sản xuất tăng vọt do giá kim loại quý leo thang. Cổ phiếu giảm hơn 35%.

• Orsted – Cơn gió đảo chiều: “Ngôi sao năng lượng tái tạo” của Đan Mạch chứng kiến mức giảm tương tự, buộc phải rút khỏi các dự án điện gió ngoài khơi đắt đỏ tại bờ Đông nước Mỹ. Sự trở lại của nhiên liệu hóa thạch dưới thời chính quyền Trump, với ưu tiên cho than đá và năng lượng hạt nhân, đã khiến tâm lý nhà đầu tư vào ngành gió sụt giảm mạnh — và châu Âu có thể là nạn nhân tiếp theo.

• Coloplast – Phẫu thuật tinh vi, lợi nhuận tụt dốc: Nhà sản xuất thiết bị y tế này chứng kiến cổ phiếu giảm hơn 25%.

Trong số 36 cổ phiếu yếu nhất châu Âu, có tới 4 mã đến từ Đan Mạch — một “vận đen lịch sử” đối với nền kinh tế nhỏ bé này.

Những “ông lớn” gặp vấn đề lớn

Không chỉ Bắc Âu đang gặp khó khăn — khắp châu Âu, nhiều tên tuổi lớn cũng khiến nhà đầu tư thất vọng:

• WPP – “ông trùm” quảng cáo của Anh, giảm 55% trong năm nay do nhu cầu yếu và chi phí tăng cao.

• Puma – mất thị phần vào tay Adidas và phải đối mặt với một năm đầy thất vọng nữa.

Căng thẳng thương mại và thuế quan chỉ càng đào sâu thách thức, trong khi sự kiên nhẫn của nhà đầu tư đang dần cạn kiệt

Châu Âu ngã ba đường

Năm 2025 chứng minh một điều: Thị trường châu Âu ghét sự trì trệ. Các doanh nghiệp quốc phòng và năng lượng đang phát triển mạnh nhờ bất ổn địa chính trị. Trong khi ngành xa xỉ, thời trang và marketing lại vật lộn với chi phí leo thang, thuế nhập khẩu và biên lợi nhuận sụt giảm.

Ngay cả những công ty ổn định nhất cũng có thể trượt dốc chỉ sau một đêm. Trên “tàu lượn” châu Âu, cũng như trên thị trường chứng khoán, chỉ những ai giữ được thăng bằng mới sống sót.

JD.com thất thế trước Alibaba

Bất chấp rủi ro chiến tranh thương mại với Mỹ, chỉ số Hang Seng của Trung Quốc vẫn có một năm rực rỡ, tăng hơn 31% tính đến ngày 22/10, trở thành một trong những thị trường mạnh nhất châu Á.

Động lực tăng trưởng chính:

• Bảng cân đối tài chính vững mạnh của các doanh nghiệp,

• Làn sóng đổi mới công nghệ mạnh mẽ,

• Thị trường vốn nội địa trưởng thành hơn, tập trung ngày càng nhiều vào lợi ích cổ đông.

Nhưng không phải ai cũng hưởng lợi. Với JD.com và Meituan, năm 2025 là thảm họa — cổ phiếu giảm lần lượt 36% và 4%. Nguyên nhân? Alibaba đã trở lại — và trở lại đầy mạnh mẽ.

Alibaba giành lại quyền kiểm soát

Sau vài năm trầm lắng, Alibaba đã lấy lại phong độ tấn công, đầu tư mạnh vào AI và dịch vụ mới để giành lại người dùng từng mất vào tay JD.com và Meituan.

Trong những tháng gần đây, Alibaba đã:

• Tích hợp tính năng AI vào ứng dụng Amap (phiên bản “Google Maps” của Trung Quốc),

• Thêm hệ thống gợi ý nhà hàng và khách sạn,

• Triển khai chương trình giảm giá và trợ cấp cho người dùng.

Kết quả? hơn 40 triệu người dùng mới chỉ trong một ngày — đòn trực diện vào vị thế dẫn đầu của Meituan trong mảng dịch vụ địa phương. Thị trường đã đưa ra phán quyết rõ ràng: Alibaba đang lấy lại ngôi đầu, trong khi đối thủ dần hụt hơi.

Cuộc chiến giá cả làm xói mòn lợi nhuận

Trong khi Alibaba tăng tốc, thì JD.com và Meituan lại mắc kẹt trong một cuộc chiến giá khốc liệt - phát hành phiếu giảm giá, giao hàng miễn phí, và khuyến mãi liên tục để giữ chân người dùng.

• Meituan đang phải chi tiêu nhiều hơn để duy trì mảng giao hàng và dịch vụ địa phương.

• JD.com bị đè nặng bởi chi phí logistics và marketing.

Các báo cáo quý của họ cho thấy rõ điều đó:

• Doanh số tăng

• Lợi nhuận giảm

• Hiệu quả hoạt động yếu đi

Trong khi đó, thị trường không còn tin rằng JD.com có thể bắt kịp Alibaba trong lĩnh vực AI — điều từng có vẻ khả thi vài năm trước.

Tại sao Alibaba chiến thắng

Yếu tố cốt lõi là quy mô và khả năng đa dạng hóa. Alibaba sở hữu bảng cân đối tài chính vững chắc, nguồn tiền mặt dồi dào và nhiều động cơ doanh thu: Tmall, Taobao, AliCloud, Lazada, Amap, và nhiều nền tảng khác. Điều này cho phép công ty trợ cấp cho các mảng kinh doanh mới, ngay cả khi chúng chưa có lợi nhuận trong ngắn hạn, vì lợi nhuận từ các mảng khác có thể bù đắp được. Ngược lại, JD.com và Meituan mang mô hình ít linh hoạt hơn, thiếu sự đa dạng cần thiết để xoay chuyển nhanh trong thị trường cạnh tranh cao. Hơn nữa, Alibaba hiện được xem là một trong những nhà tiên phong về trí tuệ nhân tạo (AI) tại Trung Quốc.

Thị trường thưởng cho sự tấn công, không phải phòng thủ

Trong nền kinh tế Trung Quốc đang thay đổi nhanh chóng, động lực và câu chuyện tăng trưởng là yếu tố quyết định. Nhà đầu tư ủng hộ những công ty dẫn dắt xu hướng, không phải những doanh nghiệp chỉ phản ứng với thị trường. Sau giai đoạn tái cấu trúc và phục hồi hình ảnh, Alibaba một lần nữa được xem là nhà lãnh đạo có tầm nhìn chiến lược.

Trong khi đó, JD.com và Meituan lại mang hình ảnh phòng thủ, tập trung duy trì hoạt động hơn là đổi mới. Thị trường tài chính luôn thưởng cho sự can đảm và tiềm lực vốn. Trong kỷ nguyên AI, chỉ những doanh nghiệp kết hợp được cả hai yếu tố này mới có thể tồn tại và phát triển.

Bóng tối sau đà tăng của thị trường Trung Quốc

Đằng sau hiệu suất ấn tượng của thị trường chứng khoán Trung Quốc là nhiều vấn đề sâu sắc trong ngành thương mại điện tử:

• Chi tiêu tiêu dùng yếu sau đại dịch,

• Người dân thận trọng hơn với tài chính cá nhân,

• Chính phủ siết chặt quy định đối với các tập đoàn công nghệ.

Trong bối cảnh đó, nhà đầu tư tìm kiếm những doanh nghiệp có lợi thế chiến lược rõ ràng. Alibaba đã xoay chuyển được câu chuyện theo hướng tích cực, trong khi JD.com và Meituan thì không. Thị trường Trung Quốc đang bước vào giai đoạn tăng trưởng chậm và chọn lọc hơn, nơi chỉ những công ty đổi mới, có sức mạnh tài chính thực sự mới thu hút được dòng tiền.

Alibaba, với năng lượng tái tạo và chiến lược tấn công mạnh mẽ, vẫn đang giữ vị trí trung tâm của sân khấu.
Tuy nhiên, nếu đà tăng thị trường tiếp tục, không thể loại trừ khả năng JD.com và Meituan sẽ quay lại đường đua - bởi tại Trung Quốc, ngay cả những kẻ thất bại cũng có thể tạo nên màn trở lại ngoạn mục.

Nhật Bản: Các hãng xe và “ông lớn nước tương” chịu áp lực

Chỉ số Nikkei 225 của Nhật Bản đã có một năm bứt phá mạnh mẽ, tăng hơn 25% từ đầu năm đến ngày 22/10.
Đà tăng này được thúc đẩy bởi: Đồng yên yếu giúp xuất khẩu tăng trưởng và chính sách kích thích tài khóa do tân Thủ tướng Sanae Takaichi khởi xướng.

Tuy nhiên, ngay cả trong môi trường thuận lợi, không phải doanh nghiệp nào cũng tận dụng được cơ hội.

Ngành ô tô gặp khó

Sự yếu kém thể hiện rõ nhất ở Hino Motors – công ty con của Toyota, chuyên sản xuất xe tải. Đối mặt với cạnh tranh gay gắt từ Trung Quốc và suy thoái chu kỳ, Hino dự kiến sáp nhập với Mitsubishi Motors – công ty có liên kết với Daimler Truck của Đức – để vượt qua khủng hoảng. Đến năm 2026, Hino sẽ ra mắt thương hiệu mới “Archion”, nhưng nhà đầu tư vẫn chưa bị thuyết phục.

Đồng yên yếu vẫn không đủ để bù đắp rủi ro thuế quan đang đè nặng lên ngành ô tô Nhật Bản:

• Nissan và Mitsubishi đều giảm hơn 20%,

• Trong khi Toyota chỉ tăng 3% trong năm nay và 20% so với cùng kỳ năm trước.

Rõ ràng, ngay cả những “gã khổng lồ toàn cầu” cũng không thể thoát khỏi tác động của chủ nghĩa bảo hộ và chi phí tăng cao.

Kikkoman: Khi nước tương mất vị với nhà đầu tư

Ngoài ngành ô tô, Kikkoman – nhà sản xuất nước tương và gia vị châu Á lớn nhất thế giới – cũng chịu áp lực mạnh. Cổ phiếu giảm 25% trong năm nay do nỗi lo tăng trưởng chậm lại.

Nguyên nhân chính:

• Đà mở rộng chậm lại – lo ngại rằng đà tăng trưởng tại Bắc Mỹ và châu Âu đã đạt đỉnh,

• Chi phí sản xuất tăng – nhà máy mới tại Mỹ làm tăng chi phí cố định, ảnh hưởng đến lợi nhuận,

• Nhu cầu bán buôn yếu đi – các chuỗi nhà hàng châu Á chịu tác động mạnh bởi suy giảm kinh tế.

Kikkoman vẫn là một thương hiệu toàn cầu mạnh, nhưng thị trường đang định giá lại kỳ vọng, với tăng trưởng lợi nhuận chậm hơn và hiệu quả vốn thấp hơn trong vài năm tới.

Sự thận trọng của nhà đầu tư gia tăng

Tăng trưởng lợi nhuận của Kikkoman có thể giảm xuống chỉ còn 1% mỗi năm vào năm 2027, so với kỳ vọng trước đây là 3%. Tỷ suất sinh lời trên vốn (ROE) dự kiến giảm từ 12% xuống khoảng 11% và báo cáo đánh giá tiêu cực từ JP Morgan vào tháng 5 càng khiến tâm lý xấu đi.

Với việc 40% lợi nhuận của công ty đến từ mảng bán buôn, bất kỳ sự suy giảm toàn cầu nào cũng có thể gây tổn thất đáng kể. Ngành nhà hàng đang phải đối mặt với chi phí cao hơn, trong khi người tiêu dùng “mệt mỏi vì lạm phát”. Ở mức P/E khoảng 20 lần, Kikkoman vẫn bị xem là định giá cao, điều này giải thích sự thận trọng ngày càng tăng của nhà đầu tư.

Tóm lại: dù chỉ số Nikkei đang thể hiện ấn tượng, thị trường Nhật Bản đang trở nên chọn lọc hơn. Các nhà xuất khẩu vẫn hưởng lợi từ đồng yên yếu, nhưng ngành ô tô và thực phẩm lại bước vào giai đoạn tăng trưởng chậm hơn và biên lợi nhuận thu hẹp.